توافق غزه در انتظار ترامپ؛ مذاکره در سایه بمباران

آینده جمال زهلایک سیاستمدار عرب و نماینده در کنست اسرائیل

به گزارش خبرگزاری «همه در یک» به نقل از قدس العربی، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی دوشنبه گذشته در سخنرانی خود در کنست اسرائیل اعلام کرد: می خواهم بگویم که در مذاکرات برای دستیابی به توافق بر سر تبادل اسرا و آتش بس موقت در غزه پیشرفت مشخصی حاصل شده است. وی افزود: زمان رسیدن به این توافق مشخص نیست. نتانیاهو تاکید کرد که ادامه جنگ و امتناع از پایان دادن به آن در ازای آزادی گروگان‌ها باعث “سیاسی شدن مطلق” اسرائیل شد. او همچنین به شدت از مخالفان انتقاد کرد که خواستار توافقی هستند که شامل توقف درگیری ها باشد.

نتانیاهو در مصاحبه با وال استریت ژورنال با تاکید بر ادامه طولانی مدت جنگ گفت: تا زمانی که حماس را از بین نبریم، جنگ را پایان نمی دهیم و اجازه نمی دهیم این گروه در قدرت در غزه باقی بماند. بیانیه نتانیاهو نشان می دهد که او با هرگونه توافق جامع از جمله توقف درگیری ها و تبادل اسرا مخالف است و قاطعانه از پذیرش آتش بس دائمی پس از مراحل تبادل اسرا خودداری می کند.

آیا اسرای اسرائیلی در جنگ داخلی گروگان سیاستمداران هستند؟

خانواده‌های اسرای اسرائیلی تقریباً هر روز تظاهرات می‌کنند و هشدار می‌دهند که وضعیت سخت غزه و عملیات نظامی جان اسرا را به خطر می‌اندازد.

بنیامین نتانیاهو بار دیگر با انتقاد شدید رهبران مخالف و خانواده های گروگان ها مواجه شد. این انتقادات به دلیل اظهارات مکرر او مطرح شد. جملاتی که هر بار با امکان دستیابی به سازش ظاهر می شوند. منتقدان، نتانیاهو را متهم می‌کنند که عمداً تلاش می‌کند این توافق‌ها را از مسیر خود خارج کند و با تأکید بر ادامه جنگ تا نابودی کامل حماس، عملا راه را بر هرگونه توافق جامع بسته و تنها امکان توافق محدود و موقت را باقی گذاشته است.

این دیافراگم محدود که تنها امکان باقی مانده است، ماه هاست بسته شده و هیچ باز شدنی مشاهده نشده است.

آیا امیدی به مرحله دوم و سوم توافق وجود دارد؟

مقامات اسرائیلی بر محرمانه بودن مذاکرات و جلسات دولتی مرتبط با آن تاکید دارند و بنیامین نتانیاهو دستور داده است که از ارائه اطلاعات در مورد این مذاکرات به رسانه ها خودداری کند. روزنامه نگاران اسرائیلی از دسترسی به جزئیات مذاکرات جاری شکایت دارند. اما در این مورد، چند «خط قرمز» اسرائیلی در چند روز اخیر فاش شده است.

اولین خط قرمز بیانیه دفتر نخست وزیر اسرائیل درباره رد احتمال آزادی مروان برغوتی است. همچنین اسرائیل بر حق وتو برای آزادی «اسرای خطرناک» و شرط آزادی برخی از اسرا در خارج از فلسطین تاکید دارد. خط قرمز دوم همچنان اصرار رسمی اسرائیل بر اشغال نیروهای اشغالگر در بیشتر مناطق محور صلاح الدین (فیلادلفیا) است. خط قرمز سوم اصرار نتانیاهو بر ادامه جنگ به هر قیمتی و امتناع از توقف آن به هر شکلی است. به این معنی که حتی اگر مرحله اول قرارداد تکمیل شود، از مرحله دوم و سوم استفاده نمی شود.

از سوی دیگر بحث درباره گروگان هایی که آزاد می شوند و اسرای فلسطینی که آزاد می شوند ادامه دارد. اسرائیل مدعی است که هنوز اسامی گروگان‌ها را برای گنجاندن در این معامله دریافت نکرده است و در تلاش است تا تعریف «پیر، بیمار و غیرنظامی» را گسترش دهد. این موضوع جنجال های زیادی را در اسرائیل به وجود آورده است، به ویژه با احساس عمومی خانواده های گروگان ها که معتقدند فاز دوم و سوم معامله هرگز اتفاق نخواهد افتاد. آنها می ترسند که گروگان هایی که هنوز آزاد نشده اند در نتیجه بمباران اسرائیل در غزه جان خود را از دست بدهند.

مخالفت فزاینده ای با حل و فصل همه جانبه در ازای توقف خصومت ها وجود دارد، زیرا باور عمومی این است که کسانی که امروز آزاد نشده اند، هرگز در مذاکرات حاضر نخواهند شد. شاید این فقط یک تاکتیک مذاکره باشد. اما جای تعجب است که این خوش بینی بر چه اساسی استوار است، وقتی اسرائیل بر ادامه جنگ در هر شرایطی اصرار دارد و هیچ نوری در انتهای تونل نیست. داستان اصلی فراتر از توافق تبادل زندانی است. مسئله اصلی و حیاتی توقف جنگی است که به نسل کشی و ویرانی گسترده انجامید. این موضوعی است که باید مبنای خوش بینی یا بدبینی باشد نه فقط معامله اسرا.

اشغال طولانی مدت غزه؛ به گفته منابعی که از دوحه در مورد معامله مبادله زندانیان صحبت می کنند، به نظر می رسد توافق محرمانه بین اسرائیل و دولت آینده ایالات متحده حداقل چند هفته طول بکشد. این در حالی است که دونالد ترامپ که قرار است تا 20 ژانویه وارد کاخ سفید شود، بارها اعلام کرده است که خواهان حل این موضوع قبل از آغاز دوره ریاست جمهوری اش است.

نتانیاهو در حال تلف کردن زمان، مانع تراشی و تاخیر در توافق است. او قاطعانه بر این موضوع تاکید دارد که آمریکا هر کاری که انجام دهد از اسرائیل حمایت خواهد کرد و حماس را به خاطر شکست در توافق سرزنش خواهد کرد. هماهنگی بین نتانیاهو و ترامپ در این مورد و سایر موضوعات به خوبی پیش می رود و بدون اصطکاک ادامه دارد. ترامپ در گفت‌وگوی تلفنی اخیر آنها تمامی درخواست‌های نتانیاهو را پذیرفت و حتی در پایان گفت‌وگو پرسید: آیا درخواست دیگری دارید؟ من آماده ام.” اغراق نیست اگر بگوییم در دوره ریاست جمهوری جدید، تصمیمات سیاسی آمریکا در مورد اسرائیل و مسائل مربوط به آن بیشتر در تل آویو گرفته می شود تا در واشنگتن. دولت راستگرای حاکم اسرائیل در حال تغییر سیاست های خود در مورد اسرائیل است در آستانه ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، بسیاری از مسائل بررسی می شود.

تغییر قدرت در واشنگتن فرصت های جدیدی را برای اسرائیل باز می کند. وزیر و فرستاده ویژه نتانیاهو شخصا به دنبال دستیابی به بمب‌های خمپاره‌ای، افزایش عرضه سلاح و مهمات، باز کردن راه آمریکا برای تصرف شهرک‌های صهیونیستی و شاید حتی تصرف بخش‌هایی از کرانه باختری است. : جلب حمایت آمریکا برای اشغال طولانی مدت نوار غزه.

بر اساس گزارش های منابع اسرائیلی، به نظر می رسد توافقی بین اسرائیل و دولت جدید آمریکا در این زمینه صورت گرفته است. این توافقات شامل عدم مداخله آمریکا در روند ورود کمک ها و مواد بشردوستانه به غزه است که اسرائیل می تواند به آن ادامه دهد و حتی سیاست محاصره و گرسنگی خود را تشدید کند.

نتانیاهو و فرصت طلبی در سایه مذاکرات بی نتیجه

درست است که ترامپ گفته می‌خواهد به توافق برسد و جنگ تمام شود، اما این خواسته را به شرط پیروزی نظامی اسرائیل مطرح کرد. این شرط در عمل به معنای ادامه جنگ است. به نظر می رسد که رئیس جمهور جدید آمریکا قصد ندارد اسرائیل را برای دستیابی به آتش بس دائمی تحت فشار قرار دهد، اما احتمالاً یک “سازش” ارائه می دهد: توقف خصومت ها بر سر الحاق زمین یا عادی سازی روابط با عربستان.

عربستان نقش کلیدی در سیاست های خاورمیانه ای ترامپ دارد و محور اصلی برنامه های ترامپ در منطقه محسوب می شود. اظهارات نتانیاهو نشان می دهد که او عجله ای برای دستیابی به توافق ندارد و ترجیح می دهد مذاکرات را تا حضور ترامپ در کاخ سفید به تاخیر بیاندازد و امیدوار است در هر توافقی امتیازات بیشتری از ترامپ بگیرد.

شاید این تاخیر و غیرهاین مذاکرات بخشی از توافق محرمانه بین نتانیاهو و ترامپ است. این در حالی است که نتانیاهو از این فرصت برای ارتکاب جنایات بیشتر در غزه استفاده می کند. منطقه هر روز شاهد افزایش حملات اسرائیل است. از بمباران بیمارستان ها و مدارس گرفته تا منازل و محل تجمع آوارگان.

این اقدامات نشان دهنده افزایش سطح خشونت و نسل کشی در غزه است که در سایه مذاکرات طولانی و بی نتیجه ادامه دارد. هیچ نشانه ای وجود ندارد که ورود ترامپ جنگ را متوقف کند. برعکس، استقبال گرم جناح راست اسرائیل از ورود وی، هماهنگی کامل سیاست های ترامپ با این جناح را نشان می دهد.; جناحی که می خواهد جنگ علیه غزه را برای مدت طولانی ادامه دهد، اشغال را تقویت کند و در صورت فرصت ساکنان آن را اخراج کند.

در مواجهه با خطرات عظیمی که کل ملت فلسطین را تهدید می کند، از رهبران فلسطینی انتظار می رود بر اختلافات کوچک خود غلبه کرده و برای رویارویی با این چالش های حیاتی متحد شوند. به نظر می رسد صدای مردم فلسطین از دل این بحران ها شنیده می شود، صدایی که فریاد می زند: «بسه! و این پیام روشنی به رهبران آن می دهد که اگر به صدای ملت گوش ندهند، ملت آنها را نمی پذیرد.