حمایت دیوار از غاز قرمز، نماد دشت ارژن

طرح حمایت از غاز سرخ دشت ایرانی ارجانی به عنوان گونه ممتاز این منطقه در ادامه مسئولیت های اجتماعی دیور با هدف حفاظت از این گونه گرانبها و زیستگاه طبیعی آن مدتی است که ادامه دارد. این فعالیت با هدف افزایش آگاهی عمومی، افزایش تنوع زیستی و احیای زیستگاه های تخریب شده انجام می شود.

این پروژه که با همکاری برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) و انجمن میراث آسیب دیده آغاز شده است، با حمایت دیوار وارد مرحله جدیدی شده است. این اولین بار در ایران است که با روش علمی یک گونه جانوری به عنوان نماد پرچم منطقه انتخاب می شود.

انتخاب انواع پرچم استپ ارژن با رویکرد علمی

اردک انگوت که در بین مردم دشت ارژن به “غاز سرخ” معروف است، با یک مطالعه کاملا علمی و با مشارکت همه دست اندرکاران اعم از مردم منطقه اعم از عشایر، روستائیان و بومی به عنوان گونه پرچمدار انتخاب شد. نمایندگان رویه

در پروژه انتخاب نوع پرچم که با کمک مشاوران بین المللی انجام شد، ده شاخص اصلی مطرح شد. از جمله این شاخص ها می توان به آشنایی و علاقه مردم به پرنده، نقش اکولوژیکی این گونه در منطقه و ارتباط فرهنگی آن با جامعه محلی اشاره کرد. به گفته ایمان ابراهیمی، کارشناس حفاظت از پرندگان که در طرح احیای غاز سرخ فعال است، برای اولین بار در ایران، نوع پرچم با روشی کاملا علمی و مطابق با استانداردهای جهانی انتخاب شد.

فواید اکولوژیکی غاز قرمز در تالاب ارژن

غاز قرمز نقش اساسی در حفظ اکوسیستم باتلاقی و مسطح ارژن دارد. این پرنده با تغذیه از حشرات و دانه ها علاوه بر مبارزه با جمعیت آفات به حفظ پوشش گیاهی تالاب کمک می کند و از طریق فرار خود بذرها را در خاک پخش می کند.

جمعیت گوسفند قرمز در استپ ارژن یکی از شاخص های مهم اکولوژیکی این منطقه است که از چهار سال پیش مورد پایش قرار گرفته است. ایمان ابراهیمی در این باره گفت: امسال با 580 قطعه پرنده بیشترین رکورد گوسفند قرمز در منطقه به ثبت رسید در حالی که این تعداد در سال گذشته 320 قطعه بود.

در دشت ارژن گوسفندان مهاجر و محلی وجود دارد که برای پرورش به صخره های کوه های مشرف به دشت می روند. جوجه های غاز قرمز پس از جوجه ریزی از صخره ها به سمت تالاب ها حرکت می کنند که برای رسیدن به زیستگاه این پرندگان گرانبها نیاز به حفاظت و امنیت دارد. این جمعیت نمادی از ثروت زیستی منطقه است و اهمیت حفاظت از تالاب های دشت ارژن را نشان می دهد.

نقش دیوار در پایداری پروبرای احیای گوسفند قرمز

پس از پایان حمایت اولیه UNDP و زمانی که پروژه به مرحله معرفی غاز قرمز به مردم رسید، دیوار به عنوان حامی مالی با کمک انجمن حفاظت از پرندگان آوای بوم به پروژه پیوست. در واقع دیوار با تامین منابع مالی لازم اجازه داد تا مرحله آموزش و آگاهی مردم دشت ارژن انجام شود.

در این مرحله فعالیت هایی مانند آموزش و آشنایی با گوسفند قرمز در مدارس، مساجد و حتی گفتگوی چهره به چهره با مردم عادی کوچه و خیابان انجام شد. همچنین تهیه انواع اینفوگرافیک، چاپ پوستر و توزیع اقلام تبلیغاتی از جمله پیکسل، کتاب هنری، جاسوئیچی و کیف های پارچه ای مزین به تصویر غاز قرمز در بین مردم دشت ارژن از دیگر بخش های این آگاهی بود.

ایمان ابراهیمی درباره استقبال مردم منطقه گفت: این طرح یکی از موفق ترین نمونه های ارتباط مردم با انواع پرچم ها در ایران بود. استقبال مردم دشتی ارژن به حدی بود که گروه اجرایی در کوچه و خیابان به غازهای سرخ معروف بودند و مردم روستا با مهربانی و احترام به آنها احترام می گذاشتند.

ابراهیمی ادامه داد: در این طرح انجمن محلی «صدای اکوسیستم ارژن» که در روستای دشتی ارژن فعالیت می کند نقش مهمی در ارتقای ارتباطات محلی داشت. این انجمن با بزرگان روستا ارتباط برقرار کرد و اقدامات لازم را برای برگزاری جلسات آموزشی در مدارس و مساجد انجام داد. این همکاری به تعمیق آگاهی مردم منطقه و ارتقای مشارکت آنها در حفاظت از محیط زیست گوسفند قرمز کمک کرد.

برنامه های آینده برای حمایت از Goose Red

تالاب دشت ارژن که روزگاری یکی از نقاط غنی و فعال استان فارس به شمار می رفت، در سال های اخیر با مشکلات جدی مواجه شده است. حدود 70 تا 80 درصد این تالاب در اثر تغییر اقلیم، کاهش بارندگی و استفاده ناکارآمد از منابع آبی خشک شده و تنها 30-20 درصد از آن باقی مانده است. این تغییرات نه تنها بقای انواع مختلف گیاهان و جانوران را به خطر انداخته است، بلکه بقا و تکثیر گوسفند قرمز را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. حفظ و احیای این تالاب به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از اکوسیستم منطقه برای پایداری جانوران و اکوسیستم ضروری است.

هدف اصلی این پروژه ایجاد ارتباط عاطفی بین مردم و گوسفند قرمز به عنوان نماد دشت ارژن است. ساخت مجسمه گوش قرمز در میدان اصلی روستا، نقاشی دیواری در مدارس و تشویق گردشگران به گشت و گذار در دشت ارژن از برنامه های آینده است. این اقدامات علاوه بر افزایش آگاهی عمومی می تواند به توسعه اکوتوریسم در منطقه و بهبود شرایط زندگی ساکنان محلی کمک کند.