دورنمای اسرائیل برای ایجاد «منطقه حائل»؛ پیاده‌سازی راهبرد غزه در لبنان؟
همزمان با اولین سالگرد حمله 7 اکتبر، همه نگاه ها به سوی اسرائیل معطوف است تا بفهمند این رژیم در لبنان چه برنامه ای دارد. در این گزارش به مهم ترین استراتژی اسرائیل در قبال لبنان پرداختیم.
به گزارش وب سایت خبرآنلاین، پس از عملیات «تلافی جویانه» و پرتاب دویست موشک، ایران با تهدید حمله اسرائیل به زیرساخت های اقتصادی، نفتی و هسته ای خود مواجه است. از سوی دیگر، تنها عامل بازدارنده جدی اسرائیل، آمریکا، سرگرم چالش های انتخاباتی است و در عین حال ایران تهدید کرده است که در صورت دستیابی به فهرستی از اهداف غیرنظامی مرتبط با انرژی، به زیرساخت های حیاتی اسرائیل حمله خواهد کرد. تولید در اسرائیل
اما به نظر می رسد در شرایط کنونی همه طرف های درگیر در جنگ غزه آمادگی توسعه درگیری را ندارند. در همین حال یک منبع رسمی در ستاد هماهنگی مقاومت عراق گفت: جناح های مقاومت توافق کردند که در دوره کنونی منافع آمریکا را چه در داخل عراق و چه در منطقه هدف قرار ندهند. این منبع مسئول که خواست نامش فاش نشود به پایگاه خبری «بغداد الیوم» گفت: این تصمیم در چارچوب راهبردی برای جلوگیری از تشدید تنش و گسترش دامنه جنگ در منطقه اتخاذ شده است.
در همین راستا برخی گمانه زنی ها حاکی از آن است که آمریکا در حال مذاکره با اسرائیل برای ارائه کمک های مالی برای متقاعد کردن نتانیاهو برای کاهش تنش ها در خاورمیانه است. در همین حال، بایدن نیز در موقعیتی نیست که روند کاهش تنش را رهبری کند، به ویژه از آنجایی که برخی گمان می کنند که دولت بنیامین نتانیاهو تمایلی به تعاملی ندارد که می تواند به نفع یک دولت دموکراتیک در نظر گرفته شود و شواهد نشان می دهد که دولت فعلی نتانیاهو اقدامات نوعی قمار در مورد پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است.
شاخص های استراتژی اسرائیل در قبال لبنان
از جمله این شاخص ها، آمادگی اسرائیل برای حمله زمینی به لبنان است. در هفته‌های اخیر و از طریق مجموعه‌ای از برنامه‌های عملیاتی، اسرائیل توانسته است با ترور رهبران و فرماندهان حزب‌الله و ایجاد اختلال در شبکه ارتباطی این سازمان به دستاوردهایی دست یابد. اگرچه بسیاری از کارشناسان بر این باورند که حزب الله یک سازمان پیچیده و چند لایه است، اما می تواند دوباره سازمان خود را بازسازی کند.
در همین راستا، نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد مستقر در لبنان (یونیفیل) اعلام کردند که به شدت نسبت به فعالیت های اخیر ارتش رژیم صهیونیستی در مرزها نگران هستند. یونیفیل گفت ارتش اسرائیل “در مجاورت” یکی از سایت های خود عملیات می کند. این سایت در نزدیکی روستای لبنانی مارون الرأس در لبنان و در حدود 5 کیلومتری شهرک اسرائیلی قرار دارد که ارتش اسرائیل آن را “منطقه نظامی بسته” اعلام کرد. ناظران سیاسی بر این باورند که حمله زمینی اسرائیل به لبنان پس از تشدید حملات هوایی به جنوب لبنان صورت خواهد گرفت.
منطقه حائل در فرهنگ لغت تخصصی روابط بین الملل یک منطقه بی طرف بین دو یا چند کشور است و بسته به نوع منطقه حائل برای جداسازی دو نقطه یا منطقه جغرافیایی می توان از آن استفاده کرد. انواع متداول مناطق حائل شامل مناطق حائل مدنی، مناطق مرزی، مناطق ممنوعه و کمربند سبز است. این مناطق ممکن است یک یا چند کشور مستقل را برای اهداف مدنی، امنیتی و نظامی تشکیل دهند.
بمباران و تلاش برای خروج از جنوب لبنان
رسانه های غربی با تایید این گمانه زنی ها در میان ناظران سیاسی، پیشتر گزارش دادند که ارتش اسرائیل دستور ایجاد یک “منطقه نظامی بسته” در اطراف سه شهر در مرز با لبنان را صادر کرده است. ارتش اسرائیل اعلام کرد که ورود به مناره و همچنین به یفتاح و المالکیه «اکیداً ممنوع» است. این دستور مشابه دستوری است که اسرائیل در پی عملیات زمینی در جنوب لبنان صادر کرد. رژیم صهیونیستی همچنین در پی حمله زمینی به لبنان، دستور تخلیه حدود 25 روستا در جنوب این کشور را صادر کرد.
این امر به این دلیل است که طی روزهای گذشته جنگنده‌های اسرائیلی حملات خود را به جنوب لبنان در مرز لبنان تشدید کردند. در دو هفته گذشته صدها هزار غیرنظامی خانه های خود را به مقصد مکان های امن تر در شمال لبنان ترک کرده اند. گفته می شود اکنون جاده صور به شمال خلوت به نظر می رسد و این احتمال افزایش می یابد که اسرائیل با تجربه جنگ 2006 به دنبال تخریب مناطق مسکونی در جنوب لبنان با احتمال وقوع سناریوی غزه باشد. به منظور تخریب مناطق مسکونی در جنوب لبنان. . تخریب منطقه ضاحیه و بخش‌هایی از جنوب لبنان به اسرائیل این امکان را می‌دهد که این منطقه را که قبلاً خانواده‌های اعضای حزب‌الله در آن ساکن بودند، منطقه‌ای خالی از سکنه و «منطقه نظامی» اعلام کند.
استراتژی ایجاد «منطقه حائل نظامی» بین لبنان و اسرائیل
پیش از این کارشناسان روابط بین الملل به خبرآنلاین گفته بودند: اسرائیل خواهان ایجاد یک منطقه حائل امن در شمال سرزمین های اشغالی است و برای آن برنامه هایی دارد که بخشی از آن ایجاد عمق در جنوب لبنان برای این امنیت است. امنیت سازمان ملل همچنین مانع از حضور نظامی حزب الله در منطقه جنوب رودخانه لیتانی در حدود 30 کیلومتری شمال مرز جنوبی لبنان و اسرائیل می شود. لازم به ذکر است که در صورت ایجاد منطقه حائل در جنوب لبنان، اسرائیل می تواند با تکیه بر پهپادهای هوشمند، این منطقه را رصد کرده و از ورود افراد به آن جلوگیری کند.
زیرا ناظران سیاسی بر این باورند که طرح ایجاد «منطقه حائل» یک روز پس از حمله 7 اکتبر به عنوان «استراتژی» برای اجرا در غزه و لبنان روی میز نتانیاهو قرار گرفت. یک سال پیش، ارتش اسرائیل در واکنش به ادامه تشدید تنش ها در جبهه شمالی و تاکید بر موضع خود مبنی بر ایجاد منطقه حائل و هل دادن حزب الله به شمال رودخانه لیتانی، جنوب لبنان را «منطقه جنگی» اعلام کرد. اویخای آدرایی، سخنگوی ارتش اسرائیل عرب زبان، در آن زمان در این رابطه گفت: «تا زمانی که حزب‌الله در آنجا باشد… جنوب لبنان یک منطقه جنگی است و تا زمانی که حزب‌الله به استقرار نیروهای خود در آنجا ادامه دهد و حملات خود را از آنجا انجام دهد، این منطقه جنگی به همین صورت خواهد ماند.»
اسرائیل نیز همین طرح را در مورد غزه دنبال کرد. بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز و به نقل از منابع مصری و منطقه ای، اسرائیل سال گذشته به چندین کشور عربی و همچنین کشور غیر عربی ترکیه اطلاع داد که قصد دارد پس از محاصره، یک “منطقه حائل” در نوار فلسطین ایجاد کند. . پایان جنگ در نوار غزه، افیر فالک، مشاور سیاست خارجی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به رویترز گفت: «ایجاد یک منطقه حائل می تواند بخشی از طرح غیرنظامی کردن نوار ساحلی باشد».
سایه های آوارگی و جنگ بر لبنان
در همین رابطه فیلیپو گراندی، کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل که به لبنان سفر کرده است، می گوید که بسیاری از حملات اسرائیل به لبنان نقض قوانین بشردوستانه بین المللی است. گرانده در جریان سفر خود به لبنان با نجیب میقاتی نخست وزیر و تعدادی دیگر از مقامات این کشور دیدار و درباره راه های کمک رسانی به آوارگان در نتیجه حملات اسرائیل گفتگو کرد.
نخست وزیر لبنان پیشتر گفته بود که بیش از یک میلیون نفر به دلیل حملات اسرائیل آواره و نیازمند کمک هستند. این مهم است زیرا حدود یک ماه پیش، ساکنان جنوب بیروت نامه هایی دریافت کردند که در آن تهدید به تخلیه خانه های خود شده بود. این پیام ها از طریق تماس تلفنی یا پیامک برای ساکنان مناطق ارسال می شد و به آنها هشدار می داد که فوراً محل را ترک کنند.
ایجاد منطقه حائل بین دو کشور در تاریخ سیاست بین الملل سابقه دارد. برای مثال، در 27 ژوئیه 1953، کره شمالی و جنوبی توافقنامه آتش بس برای ایجاد یک منطقه غیرنظامی به عنوان منطقه حائل در امتداد مرز مشترک 248 کیلومتری خود امضا کردند. پهنای منطقه حائل بین دو کره به طور متوسط چهار کیلومتر است. در دو طرف منطقه میدان های مین و گروه های زیادی از نیروهای نظامی وجود داشت.
این یکی از مناطق حائل دیگر در قبرس بود. منطقه غیرنظامی جدایی قبرس از قبرس شمالی در 16 اوت 1974 پس از پایان جنگ بین دو کشور ایجاد شد. منطقه حائل تقریباً 180 کیلومتر در سراسر جزیره گسترش یافت.
نمونه دیگر در 3 آوریل 1991 پس از عملیات طوفان صحرا رخ داد که در آن شورای امنیت سازمان ملل متحد یک منطقه حائل در امتداد مرز بین عراق و کویت ایجاد کرد. این منطقه با سیم خاردار احاطه شده بود و 200 کیلومتر طول داشت. تا سال 2003 یک گروه نظارتی سازمان ملل متحد در این منطقه حائل مستقر بود.
