معماری «استالینیستی» چیست؟

معماری استالینیستی که گاهی سبک کلاسیک سوسیالیستی یا امپراتوری استالینیستی نامیده می شود، سبکی از معماری بود که در زمان حکومت جوزف استالین در اتحاد جماهیر شوروی در ساخت ساختمان ها استفاده می شد. معماری استالینیستی به ویژه در مسکو متمرکز بود و با جنبش هنر رئالیست سوسیالیستی مرتبط بود. پروژه های بزرگی از این سبک، مانند ساختمان اصلی دانشگاه مسکو، توسط دولت انجام شد.

به گفته وارادید، دوران این شکل از معماری تنها در زمان جوزف استالین، از سال 1933 تا 1955 به طول انجامید. استالین از این دوره به عنوان زمانی برای آزمایش های معماری استفاده کرد و برای اجرای برخی از جاه طلبانه ترین پروژه های زمان خود برنامه ریزی کرد. او سعی کرد سلایق و ترجیحات خود را به اتحاد جماهیر شوروی تحمیل کند. او به آسمان خراش های بلند و با ابهت علاقه داشت تا تصویری قوی از اتحاد جماهیر شوروی به نمایش بگذارد.

ویژگی ها و سبک معماری استالینیستی

استالین می خواست قدرت اتحاد جماهیر شوروی را از طریق صنعتی شدن سریع نشان دهد. هدف اصلی آن انتقال اخبار رشد و شکوفایی روسیه شوروی به کشورهای خارجی بود. برای رسیدن به این هدف، او نیاز به ساخت ساختمان های جدیدی داشت که نمایانگر تصویر تبلیغاتی او باشد. از این رو، «معماری» عنصر مهمی در تقویت اتحاد جماهیر شوروی به عنوان یک ابرقدرت پیشرو جهانی بود. در آغاز دوران استالینیستی، سبک های مختلف معماری با ارجاعات کلاسیک مانند استفاده از طاق ها، قالب ها و ستون ها با سرستون های تزئینی آزمایش شد. در این دوره، مدرنیسم به نفع سبک های گوتیک و باروک روسی کنار گذاشته شد.

ساختمان های هفت خواهر در مسکو نمادی از معماری استالینیستی هستند و شامل یک مناره مخروطی شکل مرکزی در بالای آسمان خراش است. اما گنجاندن مناره مخروطی در نقشه اولیه بنا نبوده و پس از دستور استالین اجرا شده است. او می خواست این ساختمان ها را از آسمان خراش هایی که قبلاً در ایالات متحده ساخته شده بود متمایز کند. سلیقه و ترجیح شخصی استالین با طراحی بلندترین ساختمان با یک مناره مخروطی در مرکز آن برآورده شد.

برنامه ریزی شهری نیز بخش مهمی از فرآیند طراحی بود. خیابان های بزرگ و مستقیم برای رژه نظامی و مراسم تشریفاتی ساخته شد. این ایده ها نه تنها افکار دولت استالینی را تقویت کرد، بلکه شکوه اتحاد جماهیر شوروی را به جهان خارج نشان داد. هنگام ساخت ساختمان ها، تقارن و تناسبات زیاد به طور گسترده ای در طراحی بیشتر ساختمان ها استفاده می شد.

ساختمان های آپارتمانی نیز بسیار تحت تأثیر طبقه اجتماعی قرار داشتند. ساختمان های مقامات ارشد دولتی و نخبگان جامعه با استفاده از عناصر گران قیمتی مانند بالکن ها، طاق ها، سرستون ها و ستون های استادانه ساخته شده اند. از سوی دیگر، ساختمان های شهروندان طبقه کارگر از مصالح ساده برای کاهش هزینه های ساخت و ساز ساخته می شد. این ساختمان های ساده فاقد تزئینات و سایر عناصر مجلل بودند و برای رفع نیازهای اولیه مسکن ساخته شدند.

معماری استالینیستی بیشتر به فرم اهمیت می داد تا عملکرد. این به خوبی با ساخت ساختمان های شاخص در اتحاد جماهیر شوروی، هفت خواهر، نشان داده شده است. این برج‌های بلند دارای ارجاعات نئوگوتیک مانند طاق‌ها، ستون‌ها و عمودها بودند. اکثر طبقات ساختمان کاربرد عملی چندانی از فضا نداشتند، اما در عوض بر فرم و حس زیبایی شناختی ساختمان تاکید می شد. علاوه بر این، ساخت و سازها سالها به طول انجامید و برخی از آنها پس از سلطنت استالین و حتی پس از مرگ او تکمیل شد.