نماینده ایران در اسکار؛ تلاش برای انتخاب فیلمی که هیچ شانسی ندارد

شامگاه 10 شهریور، فیلم «در آغوش درخت» ساخته بابک خواجی‌باشا به عنوان نماینده سینمای ایران در آکادمی اسکار معرفی شد که این انتخاب با حواشی بسیاری همراه بود.

به گزارش پایگاه خبری« عصر ایران »، به چند دلیل، «در آغوش درخت» گزینه مناسبی برای ارسال به آکادمی اسکار نیست که اولین و مهم ترین آن عدم حضور فیلم در جشنواره های معتبر بین المللی است. جشنواره ها، و از این نظر، به طور کامل مشخص نیست که آیا همه فیلم های اسکار در کشورهای ارسال شده در نظر گرفته شده اند یا خیر.

تنها حضور فیلم در سینه درخت در جشنواره فیلم کازان روسیه بود که جشنواره چندان مهمی به حساب نمی آید و البته در آن جشنواره هم جایزه ای نگرفت.

نکته بعدی این است که باید اذعان داشت کارگردان سازنده فیلم، بابک هاجی‌باشا این شرایط را ندارد و در یکی دو سال اخیر دو فیلم با همکاری سازمان‌های مختلف تولید کرده است و همچنین نام شناخته‌شده‌ای نیست. مخاطبان محلی

از سوی دیگر گفته می‌شد فیلم «رکسانا» ساخته پرویز شهبازی برای نامزدی اسکار انتخاب می‌شود که می‌توانست با اکران محدود در دو هفته مانده به نامزدی اتفاق بیفتد.

با توجه به اینکه سال گذشته رکسانا در رقابت اصلی جشنواره فیلم توکیو حضور داشت و یسنا میرتوماسب جایزه بهترین بازیگر مرد را از آن خود کرد، قطعا انتخاب مناسب تری بود و البته پرویز شهبازی از نظر کارنامه حرفه ای و حتی حضور در جشنواره های بین المللی نیز می باشد. شناخته شده تر از بابک خاچه پاشا.

هیأت انتخاب نامزدهای اسکار 9 نفر شامل خانم ها نرگس آبیار، شبنم مقدم، فریدون جیرانی، علی دهکردی، مرتضی رزاق کریمی، مهدی سجادچی، اکبر نبوی، بهروز الشعیبی و مجید زین العابی الدین می باشد. . در نهایت 3 فیلم «شهر خاموش» ساخته احمد بهرامی، «در آگوس تهمرم» ساخته بابک خاجی پاشا کارگردان و مستند «ایساتیس» ساخته علی رضا دهقان به این کمیته راه یافتند.

کمیته 9 نفره انتخاب نامزدهای اسکار

یکی از نکات سوال برانگیز در این جلسه این است که چرا اصلاً نام رکسانا به پرویز شهبازی برده نشده و حتی در لیست سه کاندیدای اعلام شده نیز حضور نداشته است.

فریدون الجیرانی پس از اعلام نام فیلم نامه ای به پرویز شهبازی نوشت و در آن از انتخاب نشدن فیلمش ابراز تاسف کرد و این نشان از مخالفت خود با تصمیم نهایی هیات انتخاب داشت. فریدون جیرانی خطاب به شهبازی نوشت:

«آقای شهبازی! «رکسانا» فیلم تلخ و تکان دهنده ای بود؛ یکی از بهترین فیلم های شماست.

این فیلمی بود که می‌توانستید درون جامعه امروزی را ببینید. بحران های جامعه را دید و با مردم گرفتار در این بحران ها همدردی کرد. خوشحالم که روشنفکری مثل شما متعلق به نسلی است که هنوز «گفتمان» دارد و حرفی برای گفتن دارد و سینمایش «شخصیت» دارد. متاسفم.”

پس از این اتفاق و جنجالی که به راه افتاد، شبنم مقدم – سخنگوی هیات انتخاب – سعی کرد به شبهات پاسخ دهد و این متن را در اختیار رسانه ها قرار داد:

وی افزود: کمیته انتخاب نماینده ایران برای اسکار 2025 تمامی آثار واجد شرایط شرکت در این مسابقه را بررسی کرد که تعدادی از آثار پیشنهادی شامل سه فیلم «رکسانا»، «صبحانه با زرافه‌ها» و «تابستان» حضور نداشتند. در همان سال، به دلیل اینکه در زمان اعلام اسکار حداقل اکران تجاری وجود ندارد، تا حقوق فیلمسازان حفظ شود و فرصت در نظر گرفتن سال آینده حفظ شود.

اعضای هیات انتخاب در فضایی کاملا حرفه ای و با رعایت کامل اصول اخلاق تجاری و بدون تاثیرپذیری از شایعات فرضی و گمانه زنی های رسانه ای، فیلم های دارای صلاحیت قانونی را مورد بررسی و ارزیابی قرار دادند و فیلم “در آغوش درخت” رای گیری شد. توسط کمیته انتخاب تصمیم نهایی با اکثریت مطلق آرا اعضای هیئت مدیره انتخاب شد.

یسنا میرتوماسب برنده جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم توکیو شد

البته فریدون الجیرانی پس از این شفاف سازی های اولیه پیام دیگری منتشر کرد و نوشت:

سلام، یک پیام دیگر، باز هم ببخشید، دوست ندارم پیام شخصی من به آقای شهبازی این تصور را ایجاد کند که انتخاب فیلم بسیار محترم «در توشه درخت» برای اسکار تصمیم دولتی است. منتخب «در توشه درخت» با اکثریت آرا انتخاب شد و فارابی نبود فقط یک رأی دارد و سه فیلم به دلیل گفته های خانم مقدم حذف شدند.

اما تاسف من در پایان آن نامه این است که فکر می‌کردم «رکسانا» بهترین انتخاب برای اسکار است و از همان روز اول بر این عقیده تاکید کردم، اما متاسفم که دوستان دیگر این نظر را نداشتند.»

بهار روی در نهایت فیلم در سینه درخت به عنوان نماینده سینمای ایران نامزد اسکار شد اما فارغ از هر مقوله ای و با نگاهی واقع گرایانه مهم ترین موضوعی که باید به آن توجه کنیم این است که این فیلم برای نامزدی اسکار چه حمایتی از آن دریافت کرد؟ یعنی پخش فیلم در آمریکا بر عهده چه شرکتی است؟

برخلاف سایر جوایز اسکار، جایزه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی – که قبلاً به عنوان بهترین فیلم خارجی زبان شناخته می‌شد – به شخص خاصی تعلق نمی‌گیرد و اگرچه کارگردان این جایزه را دریافت می‌کند، اما در واقع جایزه به طور کامل به کشوری می‌رسد که فیلم را ارسال کرد این فیلم آکادمیک در نظر گرفته می شود. بنابراین تصمیم برای داشتن بیشترین شانس با این فیلم باید بر اساس شناخت فضای رقابت اسکار و منافع ملی باشد.

در مرحله مقدماتی 15 فیلم برگزیده شدند و در مرحله بعد 5 فیلم انتخاب می شوند که از بین آنها برنده جایزه بین المللی اسکار مشخص می شود.

فیلم در آغوش درخت است

انتشار فیلم در رسانه های آمریکایی، نظرات منتقدان و مخاطبان و امکان نمایش آن در آمریکا همگی در این روند نقش دارند و البته شانس پخش فیلم در آمریکا (با کمک). از شرکت پخش کننده ای که این اختیار را دارد) چیزی بیش از فیلمی است که چنین ترتیباتی ندارد: فقط کپی بلوری یا لینک فیلم در اختیار هیئت داوران اعضای آکادمی است که ممکن است آن را به طور کامل تماشا نکنند. .

بنابراین هر فیلمی که بتواند شرکت پخش قوی تری در آمریکا داشته باشد شانس بیشتری دارد. قدرت و اعتبار شرکت پخش و ایجاد کمپین تبلیغاتی برای معرفی فیلم در آمریکا از نکات مهم این ماجراست. شاید اگر آمازون برای فیلم فروشنده فرهادی توزیع آمریکای شمالی را نداشت، سرنوشت دومین اسکار ایران متفاوت بود.

سوال این است که آیا سازمان سینمایی، بنیاد فارابی یا هر سازمان دیگری برای پخش و حضور نماینده ایران در این عرصه بزرگ سینمای جهان کمک یا حمایتی کرده اند؟ آیا قدرت و توانایی انجام کاری در این زمینه را دارند؟

با توجه به فیلم و مواردی که گفته شد، می توان گفت سینمای ایران امسال حتی شانس حضور در بین 15 نامزد اولیه اسکار را نخواهد داشت.