پارادایم ایلان ماسک-تیلور سوئیفت!

بعدی- توماس فریدمن ستون نویس نیویورک تایمز است.

به گزارش نیویورک تایمز، همه در یک گفت، هفته گذشته را در پکن و شانگهای گذراندم، جایی که با مقامات، اقتصاددانان و تجار چینی ملاقات کردم. راستش را بخواهید: در حالی که دنیا مشغول چیزهای دیگری بود، چین گام بزرگی در زمینه تولیدات پیشرفته با تکنولوژی برداشته و اکنون در تولید بسیاری از کالاهای جهانی پیشرو است.

ترامپ قهرمان بعید چین است؟
در چین، دونالد ترامپ نام مستعار غیرمنتظره ای به دست آورد: «کوان جیانگو»، که به معنای «ترامپ، سازنده ملت چین» است. این لقب را به خاطر اقداماتی که در دوران ریاست جمهوری اش انجام داد به او داده اند. سیاست‌های ترامپ، به‌ویژه اعمال تعرفه‌ها و جنگ تجاری، چین را به این نتیجه رسانده است که برای دستیابی به برتری در تولید خودروهای الکتریکی، روباتیک و مواد کمیاب و کاهش وابستگی به فناوری‌ها و بازارهای آمریکایی، باید بیشتر تلاش کند.

جیم مک گرگور، مشاور تجاری با 30 سال تجربه در چین، این روند را اینگونه توصیف کرد: “چین لحظه اسپوتنیک خود را داشت و آن لحظه دونالد ترامپ بود.” به گفته وی، سیاست های ترامپ یک فشار جدی برای چین برای تقویت مهارت های داخلی خود در نوآوری و تولید پیشرفته بود. امروزه چین به عنوان یک غول صادراتی ظاهر شده است و نسبت به گذشته قدرتمندتر است. در طول هشت سال گذشته ابعاد، پیچیدگی و حجم تولیدات پیشرفته در کشور رشد چشمگیری داشته است، هرچند مصرف داخلی هنوز همگام با این پیشرفت نبوده است. اگر اقتصاد چین را با تصویر مقایسه کنید، مانند فردی است با بالاتنه ای عضلانی و قوی، اما با پاهای چوبی لاغر و ضعیف.

“مدل ایلان ماسک-تیلور سویفت”; راه حل چین و آمریکا برای جلوگیری از جنگ اقتصادی
ماشین صادراتی چین اکنون به چنان قدرتی رسیده است که تنها با تعرفه های بسیار بالا می توان آن را کند یا متوقف کرد. اما چین نیز پاسخ های قدرتمندی در اختیار دارد: قطع عرضه مواد حیاتی به صنایع آمریکایی. این مواد، که چین تقریباً در انحصار جهانی آن ها است، در هیچ جای دیگر جهان به راحتی در دسترس نیستند. این جنگ زنجیره تامین سناریویی است که هیچ کس در هیچ کجای دنیا دوست ندارد آن را تجربه کند.

کارشناسان چینی که در سفر دو هفته‌ای‌ام با آنها صحبت کردم، تمایلی به وارد شدن به چنین دعوا ندارند. آنها همچنان به بازار ایالات متحده به عنوان یکی از مقاصد اصلی صادرات خود نیاز دارند، اما حاضر به عقب نشینی نیز نیستند. از نظر آنها بهترین گزینه برای پکن و واشنگتن دستیابی به توافقی است که شامل افزایش تدریجی تعرفه ها توسط ایالات متحده می شود، در حالی که هر دو کشور اقداماتی را آغاز می کنند که باید مدت ها قبل انجام می دادند.
را
این وضعیت را می توان «مدل الون ماسک-تیلور سویفت» نامید. از یک سو، آمریکا می تواند از تعرفه های بالاتر بر واردات چین برای خرید زمان استفاده کند. زمان آن فرا رسیده است که ماسک های بیشتری تولید کنیم – تولیدکنندگان داخلی قادر به تولید کالاهای بزرگ و با ارزش هستند – تا وابستگی به واردات کاهش یابد. از سوی دیگر، چین نیز می تواند از این زمان برای باز کردن درهای اقتصادی خود استفاده کند. برای مثال، فراهم کردن تیلور خارجی فرصت‌های بیشتری را برای جوانان چینی فراهم می‌کند تا پول خود را صرف سرگرمی‌های بین‌المللی و کالاهای مصرفی کنند.

این سطح از تسلط بر تولید صنعتی تنها دو بار در تاریخ جهان رخ داده است: اول، بریتانیا در آغاز انقلاب صنعتی. دوم، ایالات متحده پس از جنگ جهانی دوم. چنین وضعیتی نشان می دهد که در یک جنگ تولیدی طولانی مدت، حتی اتحاد همه کشورهای جهان در برابر چین ممکن است نتیجه مطلوب را تضمین نکند.

چین در خط مقدم آینده قرار دارد. زیرساخت های پیشرفته دنیا را تغییر می دهد
در سال 2019، زمانی که برای اولین بار از چین بازدید کردم، شیائومی و هواوی تنها تولیدکنندگان شناخته شده گوشی های هوشمند بودند. اما اکنون این دو شرکت به جمع تولیدکنندگان خودروهای برقی پیوسته اند. آنها با استفاده از فناوری های پیشرفته باتری، خودروهای الکتریکی تولید کرده اند که نه تنها جذاب، بلکه رقابتی نیز هستند.

چین در اقدامی بی‌سابقه برای افزایش صادرات عظیم خودرو خود، ساخت ناوگانی متشکل از 170 کشتی را آغاز کرده است که هر یک ظرفیت حمل هزاران خودرو را در یک زمان در اقیانوس‌ها دارد. در همین حال، قبل از همه‌گیری کووید-19، صنعت کشتی‌سازی جهان به‌طور میانگین تنها چهار کشتی از این نوع در سال تولید می‌کرد. این آمار تغییرات قابل توجهی را در اولویت های صنعتی و تجاری چین نشان می دهد.

با وجود زیرساخت های الکتریکی گسترده و توسعه ایستگاه های شارژ در سراسر کشور، بیش از نیمی از خودروهای جدید فروخته شده در چین الکتریکی هستند. در حالی که شرکت هایی مانند اپل هنوز در مرحله برنامه ریزی برای تولید خودروهای الکتریکی هستند، صنعت خودرو چین به سرعت در حال توسعه است و بازارهای جهانی را به چالش می کشد.

یکی از نمونه های توسعه زیرساخت در چین، شبکه قطارهای سریع السیر است. فاصله بین پکن و شانگهای که معادل فاصله نیویورک تا شیکاگو است، با قطارهایی که با سرعت بیش از 200 مایل در ساعت حرکت می کنند، تنها در 4.5 ساعت طی می شود. این در حالی است که روزانه حدود 100 قطار بین این دو شهر تردد می کنند. تجربه سفر با این قطارها به قدری آرام و دقیق است که می توانید یک سکه را روی طاقچه بگذارید و مطمئن باشید که تا پایان سفر همانجا می ماند. اما از سوی دیگر رویکرد متفاوتی در آمریکا دیده می شود. دونالد ترامپ وعده داده است که با تاکید بر تولید خودروهای کم مصرف و حذف یارانه های دولتی برای خودروهای برقی، آمریکا را در صدر قرار دهد.

با توجه به زیرساخت های قوی و نوآوری های تکنولوژیکی که چین در این زمینه از آن برخوردار است، حرکت جهان به سمت خودروهای برقی امکانی نزدیک به واقعیت است. اگر آمریکا در این مسابقه تاخیر داشته باشد، ممکن است به مقصدی جذاب برای طرفداران خودروهای بنزینی قدیمی تبدیل شود. این آینده زمانی واضح‌تر می‌شود که بدانیم فناوری خودران که پایه اولیه خودروهای آینده است، تنها بر روی پلت فرم خودروهای الکتریکی به طور کامل عمل خواهد کرد. در این سناریو، چین نه تنها مالک بازار خودروهای الکتریکی، بلکه آینده رانندگی خودران نیز خواهد بود. به عبارت دیگر، اگر روزی دنیا به سمت خودروهای خودران پیش برود، مسیر آن از خطوط تولید چین می گذرد.

کاهش جمعیت باعث انقلاب روبات ها در چین شد. آینده بدون انسان؟
این تحول صنعتی تنها به خودروهای برقی و خطوط تولید آنها محدود نمی شود. در عوض، با استفاده از هوش مصنوعی و روباتیک پیشرفته، دامنه خود را گسترش داده و طیف وسیعی از محصولات را در بر می گیرد. مقاله‌ای در چاینا دیلی تأیید می‌کند که «کارخانه‌های تاریک»، یعنی کارخانه‌های هوشمند، می‌توانند 24 ساعت شبانه روز بدون توقف کار کنند. این سطح از پیشرفت می تواند مفهوم «صنعتی شدن» را در جهان کاملاً بازتعریف کند. این تغییرات ممکن است شبیه شوخی قدیمی در مورد کارخانه فقط یک مرد و یک سگ باشد، اما در چین دیگر فقط یک شوخی نیست.

چین به سرعت در حال حرکت به سمت روباتیک است، نه تنها در تولید صنعتی، بلکه در زندگی روزمره. تجربه مشترک یک وبلاگ نویس آلمانی در سفارش سرویس اتاق در یک هتل شانگهای نشان دهنده این واقعیت است. در ویدئویی که اخیرا توسط گلوبال تایمز منتشر شد، او نحوه تحویل غذای سفارش شده توسط ربات را توضیح داد. پس از به صدا درآوردن زنگ اتاق، ربات منتظر شد تا در باز شود، محفظه ای را برای برداشتن غذا باز کرد و سپس به آسانسور بازگشت – همه اینها بدون نیاز به تعامل انسانی یا حتی انعام بود.

این نوع اتوماسیون، که ممکن است از نظر بسیاری جذاب و آینده‌نگر به نظر برسد، دلایل عمیق‌تری در چین دارد که ریشه‌های آن به «ضرورت‌های جمعیتی» و اقتصاد می‌رسد. برخلاف ایالات متحده که دارای جمعیت رو به رشد و اتحادیه های کارگری قوی است، چین با کاهش سریع جمعیت و محدودیت های شدید در فعالیت اتحادیه های کارگری مواجه است. در نتیجه، استفاده گسترده از ربات ها در کارخانه ها نه تنها از نظر اقتصادی سودآور است، بلکه از نظر سیاسی نیز مقرون به صرفه است.

کاهش جمعیت چین یک چالش بزرگ است، اما در عین حال نیروی محرکه ای برای پیشرفت فناوری این کشور است. در هفت سال گذشته، تعداد تولدها در چین از 18 میلیون به 9 میلیون کاهش یافته است. پیش بینی می شود جمعیت این کشور 1.4 میلیاردی تا سال 2050 تا 100 میلیون نفر کاهش یابد و حتی تا پایان قرن ممکن است به حدود 700 میلیون نفر برسد. این تغییرات جمعیتی چین را وادار کرده است تا برای حفظ استانداردهای زندگی و توانایی مراقبت از جمعیت سالخورده خود به طور فزاینده ای به اتوماسیون و روباتیک تکیه کند.

در حوزه تجارت بین الملل، سیاست های چین چالش های بزرگی را برای کشورهای غربی ایجاد کرده است. در دوران ریاست جمهوری ترامپ و بایدن، اعمال تعرفه ها بر کالاهای چینی پاسخی به این واقعیت بود که چین قوانین تجارت بین المللی را به نفع خود نقض کرد و دسترسی متقابل به بازار را برای شرکای تجاری محدود کرد. از سوی دیگر، یارانه های گسترده دولت چین به شرکت های داخلی، رقابت شرکت های خارجی را با مشکل مواجه کرده است. اما مسئله ای که باید بیشتر غرب را نگران کند این است که آمریکا دیگر بسیاری از محصولاتی را که چین می خواهد بخرد در اختیار ندارد. در حالی که چین تقریباً همه چیز را با قیمت ارزان‌تر و با کیفیت رقابتی تولید می‌کند.»

مدیران خارجی فعال در چین نیز بر این باورند که حضور در این کشور دیگر صرفاً برای دسترسی به بازار عظیم مصرفی چین ضروری نیست، بلکه اکنون به دلیل بهره برداری از اکوسیستم نوآورانه در حال گسترش این کشور اهمیتی دو چندان پیدا کرده است. آنها می گویند که جهان باید آماده دیدن محصولات “طراحی شده در چین” در کنار “ساخت چین” باشد.

اگر تصور کنیم که قدرت رو به رشد چین در بخش تولید پیشرفته تنها به دلیل سیاست های تجاری ناعادلانه است، دچار توهم شده ایم. این موفقیت همچنین به دلیل تعداد زیادی از افرادی است که با علاقه به کار خود ادامه می دهند، همانطور که می گویند “9-9-6” – یعنی از ساعت 9 صبح تا 9 شب، 6 روز در هفته برای ساختن زندگی بهتر. این پیشرفت همچنین نتیجه سرمایه گذاری های پکن در زیرساخت های کلاس جهانی، همراه با سرکوب عمدی مصرف داخلی و عرضه به ظاهر بی پایان دانشجویانی است که در رشته مهندسی تحصیل می کنند – به جای مدیریت ورزشی، جامعه شناسی یا مطالعات جنسیتی.

آیا چین از آمریکا پیشی خواهد گرفت؟
این سوالی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است، اما پاسخ قطعی نیست. سفر به چین نشان داد که کاهش تماس ها و بازدیدکنندگان خارجی باعث شده بسیاری از مردم این کشور از واقعیت جهانی و دیدگاه های بین المللی درباره کشورشان فاصله بگیرند. یک مقام ارشد کاخ سفید گفت: طرح صنعتی «ساخت چین 2025» – که با حمایت دولت چین برای کنترل تولیدات پیشرفته، از هوافضا گرفته تا علم مواد و ماشین‌ابزار طراحی شده است – نگرانی‌هایی را در کشورهای دیگر ایجاد کرده است. این ترس نه تنها شامل قدرت های صنعتی پیشرفته مانند ایالات متحده و آلمان می شود، بلکه کشورهای در حال توسعه مانند برزیل، فیلیپین و اندونزی را نیز در بر می گیرد که چین را در عرصه بین المللی تسلط می بینند اما مصرف داخلی را پایین نگه می دارند.

در حال حاضر اقتصاد چین با مشکلات جدی مواجه است. نرخ بالای بیکاری جوانان که بالای 17 درصد باقی مانده است یکی از این چالش ها است. در برخی مناطق، شهرها مأموران مالیاتی را به سایر شهرستان ها می فرستند تا مالیات دهندگانی را پیدا کنند که به دلیل کمبود پول از پرداخت عقب مانده اند. ادامه بحران مسکن که ناشی از ساخت و سازهای بی رویه است، فشار مالی زیادی بر مردم وارد کرده و احساس فقر مسکن را در بین آنها افزایش داده است.

اما شاید بزرگترین چالش اولویت دادن به ایدئولوژی حزب کمونیست و حمایت از صنایع دولتی باشد. این سیاست ها باعث شده است که برخی از نوآوران در بخش خصوصی ترک کنند و دارایی ها، خانواده ها و حتی خودشان را به کشورهایی مانند ژاپن، دبی و سنگاپور منتقل کنند. چنین روندی تهدیدی جدی برای آینده اقتصادی چین است. اقتصادی که تا این حد نامتعادل است نمی تواند برای مدت طولانی ادامه یابد. در نهایت، این وضعیت ممکن است منجر به ایجاد اتحادهای تجاری علیه چین شود. جهان نمی تواند بپذیرد که چین همه چیز را تولید می کند و در عوض فقط محصولات کشاورزی مانند سویا و سیب زمینی را وارد می کند.

تحسین ایلان ماسک را در نظر بگیرید
در طول این تفکرات، باید اعتراف کنم که در چین به این “ویروس” مبتلا شدم: از رفتار ایلان ماسک برای حمله به افراد بی دفاع از طریق: ماشین های الکتریکی، موشک های قابل استفاده مجدد و سیستم های اینترنت ماهواره ای متنفر بودم.

در بهترین حالت، ماسک از آن دسته افرادی است که چینی ها از آن می ترسند و به او احترام می گذارند. طعنه آمیز است که ترامپ از آن برای کاهش بوروکراسی استفاده می کند، در حالی که می تواند نقش مهم تری در کمک به پیشرفت آمریکایی ها در مهندسی ایفا کند.