چرا پوتین به ایران «سوخو-۳۵» و «اس-۴۰۰» نمی‌دهد؟

بسیاری بر این باورند که رویارویی ایران و اسرائیل می تواند راه را برای نزدیکی بیشتر تهران و مسکو هموار کند. به گفته این گروه، روسیه ممکن است در جهت حمایت از ایران و افزایش بی میلی آن گام بردارد، اما به دلیل ترس از تعامل همسایگان عرب ایران و بازیگرانی مانند عربستان سعودی و امارات، بعید به نظر می رسد این گام ها بسیار برجسته باشد. امارات متحده عربی.

به گزارش پایگاه خبری «اختاز نیوز»، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و مسعود مزاکیان همتای ایرانی وی هفته دوم مهرماه برای اولین بار در ترکمنستان با یکدیگر دیدار کردند. سران کشورهای قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان نیز در این نشست حضور داشتند، اما دیدار پوتین و پزشکیان در کانون توجه قرار گرفت و نشان داد که با وجود تنش های اخیر بر سر راهروی زنگزور، میزان تعامل روسیه و ایران چقدر است توسط روسیه و آذربایجان، کریدور زنگزور که توسط روسیه و آذربایجان حمایت می شود همچنان قوی است.

همانطور که رهبران دو کشور در این دیدار تاکید کردند، روسیه و ایران در مورد مسائل مهم جهانی دیدگاه های مشابهی دارند. مسکو و تهران مشارکت خود را برای به چالش کشیدن نظم تحت رهبری غرب و تسریع انتقال جهان از سیستم تک قطبی ضروری می دانند. پوتین در حاشیه این کنفرانس به پزشکیان گفت: ما فعالانه در عرصه بین المللی همکاری می کنیم و ارزیابی های ما از رویدادهای جاری جهانی اغلب بسیار نزدیک است. رئیس جمهور ایران در پاسخ به همتای روس خود گفت: مواضع ما در جهان بسیار به هم نزدیکتر است تا به هم.

چرا پوتین به ایران نزدیک می شود؟

سایت TRT یادداشتی در این باره منتشر کرده و مدعی شده است که اگر اسرائیل در اقدامی تجاوزکارانه به ایران حمله کند، گمانه زنی ها در مورد حمایت احتمالی مسکو از این بازیگر افزایش یافته است. به گزارش TRT، از دیدگاه تهران، هیچ طرفی به جز روسیه نمی تواند نقش شریک نظامی ایران را ایفا کند. در همین راستا، تیمی معتقد است که تهران در این شرایط ممکن است روی حمایت روسیه حساب کند، به خصوص که تنش ها بین تهران و تل آویو در حال افزایش است. TRT نوشت: تهران احتمالاً در تلاش است کرملین را متقاعد کند که از بازیگران غیردولتی موسوم به “محور مقاومت” مانند جنبش حوثی در یمن حمایت کند و از سوریه در برابر حملات اسرائیل محافظت کند. اکنون مشخص نیست مسکو برای افزایش قدرت بازدارندگی خود در برابر اسرائیل چه اقداماتی را برای حمایت از تهران انجام خواهد داد و آیا پاسخ خواهد داد یا خیر. با این حال، برخی کارشناسان ادعا می کنند که کرملین ممکن است دیدگاه جدیدی برای تغییر دکترین هسته ای ایران داشته باشد.

مارک کاتز، استاد بازنشسته فعال در دانشگاه جورج میسون می گوید: «در این مرحله، رقابت مسکو با واشنگتن و غرب به حدی است که پوتین دیگر نیازی به همکاری با آنها برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته ای ایران نمی بیند. به گفته وی، روسیه “کمتر از تغییر دکترین هسته ای ایران می ترسد تا از بهبود روابط بین این کشور و غرب”. این تحلیلگر داغ مسائل بین الملل با اشاره به اینکه تنش بین اسرائیل و ایران در راستای منافع پوتین است، به ویژه با پیروزی شخصیتی مانند مسعود مازیکیان که بر اساس اصل آرامش با غرب در انتخابات پیروز شد، خاطرنشان کرد: با این حال، به گفته ناظران، آنچه مسکو در بحبوحه تشدید خصومت ها در حمایت از ایران انجام می دهد، می تواند کمتر از انتظارات تهران باشد. واضح است که مسکو منافع و اولویت های ملی خود را در نظر خواهد گرفت و این مقوله گاهی اوقات می تواند تهران را ناامید کند.

چرا روسیه هواپیماهای سوخو را به ایران نمی دهد؟

TRT همچنین نوشت که سوال اصلی این است که آیا روسیه جنگنده های سوخو-35 فلانکر یا سامانه های موشکی پدافند هوایی اس-400 را به ایران عرضه خواهد کرد؟ به گزارش این پایگاه خبری، صحبت های زیادی درباره ارائه این تجهیزات توسط روسیه شده است، اما کرملین هیچ اقدام عملی انجام نداده است. این رسانه‌ها به مشاهدات ادعایی خود ادامه می‌دهند که روسیه نمی‌خواهد ایران به سلاح‌های نظامی قدرتمند مجهز شود و بنابراین نمی‌خواهد سلاح‌های پیشرفته یا سامانه‌های دفاع هوایی مجهز به تهران ارائه دهد. بنابراین در خصوص امکان حمایت نظامی روسیه از ایران، هنوز مشخص نیست کرملین چه رویکردی را در پیش خواهد گرفت. علاوه بر این، ناظران مدعی هستند، با توجه به رویکرد متوازن روسیه به خلیج فارس و مسائل ژئوپلیتیکی بین ایران و پادشاهی های عربی، بعید است این گروه از بازیگران از تلاش های کرملین برای تقویت موقعیت نظامی ایران در خاورمیانه استقبال کنند. کاتز مدعی است که عدم تمایل پوتین به تحویل هواپیماهای سوخو S-35 یا S-400 به ایران عمدتاً با هدف جلوگیری از تحریک عربستان سعودی و به ویژه امارات متحده عربی است.

اما در شرایط کنونی و در بحبوحه تقابل ایران و اسرائیل، اگر پوتین برای افزایش قدرت بازدارندگی این کشور، موشک های اس-400 را به تهران عرضه کند، جای تعجب نخواهد داشت. در این زمینه، کاتز مدعی است که انتقال هواپیماهای سوخو 35 به ایران کاری است که پوتین به دلیل تمایل مستمر به ادامه همکاری با ریاض و ابوظبی، هنوز تمایلی به انجام آن ندارد. اگرچه مشخص نیست که دولت پوتین تا کجا برای تقویت توان دفاعی ایران پیش خواهد رفت، اما می توان حدس زد که روسیه همچنان تهران را به عنوان یک شریک در رویارویی خود با غرب می داند. در عین حال، جنگ در اوکراین نیز عامل بسیار مهمی است. زمانی که دولت ترامپ در ماه می 2018 آمریکا را از برجام خارج کرد، روابط ایران و روسیه نزدیک‌تر شد.

متعاقباً، با آغاز جنگ در اوکراین، دو طرف روابط نزدیکتر و متوازن تری را از نظر نظامی و اقتصادی شناسایی کردند. همانطور که غرب ادعا می کند، پهپادها و موشک های بالستیک دوربردی که ایران از سال 2022 در اختیار روسیه قرار داده است (ادعای که ایران بارها آن را رد کرده است) رابطه با ایران را برای مسکو ارزشمندتر کرده است. ساموئل رامانی، یکی از اعضای موسسه رویال خدمات متحد، مدعی است که به جز بلاروس، هیچ کشور دیگری به اندازه ایران از “عملیات نظامی ویژه” روسیه در اوکراین حمایت نکرده است. به گفته وی، الکساندر دوگین (متفکر پوتین) و دیگر کارشناسان ناسیونالیست مدعی هستند که تنها دوستان روسیه ارتش، نیروی هوایی و نیروی دریایی هستند، اما باید یادآور شد که ایران، بلاروس و کره شمالی نیز متحدان نزدیک مسکو هستند.

با این حال، ایران در حمایت از روسیه نیز محدودیت هایی برای خود در نظر گرفته است. تهران در عمل به طرق مختلف از جنگ روسیه در اوکراین فاصله گرفته و از به رسمیت شناختن مناطق منزوی دونتسک و لوهانسک خودداری کرده است. با این حال، به گفته ناظران، در صورت رویارویی گسترده تهران و تل آویو، احتمال حمایت ایران از جنگ روسیه در اوکراین افزایش می یابد. رامانی در این خصوص می گوید: واضح است که ایران یکی از متحدان و شرکای اصلی روسیه در این مناقشه است و این موضوع به این زودی ها تغییر نخواهد کرد.

در نهایت، کانال TRT این سوال را مطرح می کند: پوتین و پزشکیان شرکت کننده در نشست عشق آباد تا چه اندازه به مشارکت بین دو کشور و همچنین علاقه مسکو و تهران به حفظ روابط مثبت با رهبران آسیای میانه علاقه مند هستند. جمهوری ها؟ اگرچه روسیه و ایران احتمالاً منافع ملی خود را دنبال خواهند کرد، اما واضح است که پیمان مسکو و تهران با افزایش همبستگی بین دولت پوتین و حرفه پزشکی تقویت خواهد شد.