چگونه درگیری اسرائیل و لبنان می‌تواند جنگ مدرن را بازتعریف کند؟

بعدی- عمر عاشور؛ او رئیس برنامه مطالعات امنیتی حیاتی در مؤسسه تحقیقاتی دوحه و رئیس واحد مطالعات استراتژیک در مرکز عربی برای تحقیقات و مطالعات سیاسی است. کتاب‌هایی مانند نحوه مبارزه با داعش: تاکتیک‌های نظامی در عراق، سوریه، لیبی و مصر (2021) و جهادی‌های ریشه‌کن: تحول جنبش‌های اسلام‌گرای مبارز (2009) از آشور منتشر شده‌اند. او همچنین مدرس ارشد مطالعات امنیتی در موسسه مطالعات عرب و اسلامی در دانشگاه اکستر بود.

آشور همچنین با Chatham House Research همکاری داشته است. وی علاوه بر فعالیت های علمی در ورزش نیز فعالیت داشت. آشور عضو تیم ملی تکواندو مصر بود و مدال برنز مسابقات تکواندو قهرمانی نوجوانان جهان، مدال نقره مسابقات قهرمانی تکواندو آفریقا و دو بار قهرمان ملی کیک بوکسینگ چین (سانشو) شد. او در سال 2008 به تیم کاراته کانادا پیوست و موفق به کسب مدال طلا شد.

بر اساس آنچه روزنامه میدل ایست آی به نقل از همه در یک گفته است. با موج اخیر ترورهای اسرائیل در تهران، بیروت و خان ​​یونس، احتمال جنگ سوم بین اسرائیل و حزب الله لبنان به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. انتظار می رود که پهپادها از انواع مختلف به طور گسترده مستقر شوند و برای جنگ احتمالی آماده شوند. من قبلاً مقاله ای در مورد توانایی های نظامی حزب الله لبنان نوشتم. من قبلاً به یک سناریوی صلح از طریق ترور امیدوار بودم، ایده ای که در آن بازدارندگی متعارف غالب است و از یک جنگ در مقیاس بزرگ جلوگیری می کند یا به تاخیر می اندازد. در آن زمان، موضع اسرائیل در امتداد مرز لبنان عمدتاً دفاعی بود. با این حال، همانطور که انتظار می رفت، این نگرش به سرعت به یک رویکرد تهاجمی تبدیل شد.

جاسوسی از جاسوسان

برای تضعیف مؤثر اهداف عملیاتی اسرائیل، حزب‌الله احتمالاً جنگ پهپادی را تشدید کرده و از چندین نوع پهپاد از جمله پهپادهای بال ثابت*، هواپیماهای بدون سرنشین چند کوپتر*، پهپادهای سرگردان و پهپادهای اول شخص استفاده خواهد کرد.

حزب‌الله چگونه می‌توانست از پهپادها در طول جنگ سوم استفاده کند؟ در ژوئیه 2006، حزب الله لبنان موفق شد با استفاده از ترکیبی از تکنیک های جنگ الکترونیک، اطلاعات سیگنال و رهگیری های زمینی، ویدئو و ارتباطات هواپیماهای بدون سرنشین اسرائیل را رهگیری و رمزگشایی کند. این نفوذ به حزب الله لبنان اجازه داد تا اطلاعات لحظه ای درباره برنامه های عملیاتی ارتش اسرائیل و تحرکات یگان ها در جنوب لبنان به دست آورد.

حزب الله لبنان در این برنامه اختلال ایجاد نکرد و در عوض واحدهای آن از به اصطلاح «جاسوسان پرنده» یا پهپادهای جاسوسی متعلق به ارتش اسرائیل جاسوسی کردند. یگان‌های رزمی حزب‌الله با شناسایی مکان‌های هدف، کمین‌هایی را برای یگان‌های تهاجمی ارتش اسرائیل آماده کردند.

رزمندگان حزب الله لبنان در برخی از نقاط مورد هدف مین گذاری کردند و برای نیروهای اسرائیلی وسایل انفجاری نصب کردند و تیم های ناوشکن تانک این گروه با موشک های هدایت شونده ضد تانک و موشک های هدایت نشده آماده بودند. همه این آماده سازی ها بر اساس خوراک هواپیماهای بدون سرنشین بود. علاوه بر این، حزب الله برای مقاومت بهتر در برابر حملات اسرائیل، نیروهای خود را تغییر مکان داد و از آنجایی که مکان ها و تحرکات یگان های ارتش اسرائیل را می دانست، شلیک غیرمستقیم آنها مانند توپخانه راکتی و خمپاره را ترتیب داد. به طور کلی حزب الله لبنان در سال 2006 یک عملیات ضد پهپاد انجام داد که می توان آن را راهنمای آموزشی در این زمینه دانست و در کمین های مرگبار تلفات خونینی را برای ارتش اسرائیل به همراه داشت.

نیروی مرگبار حزب الله لبنان روی زمین

حزب الله لبنان دیگر مانند سال 2006 قدرتمند نیست. توانایی های فعلی آن گروه در مقایسه با اکثریت قریب به اتفاق نیروهای غیردولتی و بسیاری از نیروهای زمینی کشورهای کوچک برتر است. نیروی زمینی همچنان بهترین توان نظامی حزب الله لبنان است. این نیرو شامل پیاده نظام، نیروهای ویژه، زرهی، توپخانه و پدافند هوایی زمینی است. توانایی وارد کردن تلفات زمینی به حزب الله لبنان از طریق لشکرهای پیاده نظام ضد تانک آن گروه در سال 2006 نشان داده شد. این لشکرها بیشترین درصد تلفات نظامی اسرائیل را در خاک لبنان وارد کردند، بیش از 28 درصد بر اساس برآورد من.

حزب الله لبنان در زمینه های الکترونیکی، سایبری و اطلاعاتی و تا حدودی در حوزه دریایی نیز توانمندی هایی دارد. توانمندی های حزب الله در زمینه عملیات هوایی به طور پیوسته، اما به صورت غیرمتعارف در حال پیشرفت است. در سال 2006، پرتاب غیرمستقیم راکت و موشک به دلیل عدم دقت و دلایل دیگر باعث تلفات غیرنظامیان در اسرائیل بیشتر از تلفات نظامی در لبنان شد. در سال 2024، سطح دقت و همچنین برد عملیاتی تجهیزات حزب الله به طور چشمگیری تغییر کرد که بخشی از آن به دلیل استفاده حزب الله از پهپادها بود.

اگرچه حزب‌الله سابقه استفاده از پهپادهای اولیه را حتی قبل از جنگ 2006 دارد، اما در سال 2024 توانایی نسبتا جدیدی را نشان داد: می‌تواند عمق اسرائیل را ببیند. در اصطلاح نظامی، “see” به “اطلاعات، نظارت و شناسایی” (ISR) ترجمه می شود. حزب الله موفق شد چندین حمله به حریم هوایی اسرائیل انجام دهد، زیرا پهپادهای نظامی به اعماق حریم هوایی اسرائیل برای جمع آوری اطلاعات اطلاعاتی و انجام عملیات های نظارتی و شناسایی نفوذ کردند. سایت های هدف فقط آسیب پذیری نبودند. این سایت ها شامل پایگاه هوایی رامات دیوید، یک پایگاه دریایی اسرائیل در حیفا، و همچنین چندین کشتی جنگی و زیرساخت برای یگان زیردریایی دریایی شیتیت 7 واحدی بود. این عملیات توانایی حزب الله لبنان در نظارت بر پایگاه های هوایی و دریایی اسرائیل و همچنین مراکز شهری را از راه دور نشان داد.

این پهپادها با قابلیت‌های «اطلاعات، نظارت و شناسایی» احتمالاً مختصات اهداف خود را به توپخانه موشکی، واحدهای موشکی، پهپادهای جنگی یا مهمات رومینگ (پهپادهای یک طرفه یا انتحاری) برای حملات دقیق ارسال می‌کنند. به نوعی، این شبیه کاری است که پهپادهای اورلان-10 روسیه و پهپاد لنست اوکراین انجام می دهند. هماهنگی بین هواپیماهای «اطلاعات، نظارت و شناسایی» روسیه، پهپادهای جنگی و واحدهای موشکی ممکن است منجر به انهدام دو بمب افکن پاتریوت، یکی از قدرتمندترین و گران‌ترین سامانه‌های دفاع هوایی جهان، توسط نیروهای روسی شده باشد.

شاید حزب‌الله از ضرب‌المثل قدیمی نظامی بریتانیایی-آمریکایی پیروی می‌کند: «اگر بتوان آن را دید، اگر بتوان آن را زد، می‌توان آن را نابود کرد». مشکل توپخانه موشکی کور و شلیک غیرمستقیم نادرست حزب الله، بخشی از آن به دلیل حضور پهپادها حل شده است. با این حال، قابلیت های از راه دور به اطلاعات، نظارت و شناسایی محدود نمی شود. حزب الله حملاتی از راه دور به عمق اسرائیل انجام داد که آخرین آن در آگوست 2024 بود. طی آن عملیات، چندین پهپاد توانستند به شمال اسرائیل نفوذ کنند.

تا کنون، صرف نظر از نوع آنها، پهپادها یک کلاس استراتژیک از سیستم های تسلیحاتی نیستند و بعید به نظر می رسد که بتوانند نتیجه یک نبرد را تعیین کنند.

پیشرفت بزرگ

حتی در سطح عملیاتی جنگ، حزب الله در توسعه و استفاده از پهپادهای خود با چالش هایی مواجه است. حزب الله در حال حاضر نمی تواند گروه های بزرگی از پهپادها را برای دستیابی به برتری هوایی زیر 3000 پا به منظور انجام حملات هوایی مهم مستقر و نگهداری کند.

با ازدحام پهپادها، حزب الله باید با مسائل مربوط به تداخل فرکانسی مخرب و حملات سایبری پیشرفته اسرائیل مقابله کند. بدون ازدحام پهپادها و مزایای آنها، کارایی رزمی حزب الله در حریم هوایی ممکن است محدود باشد، به ویژه در مقایسه با لشکرهای پیاده نظام ضد تانک یا حتی توپخانه موشکی هدایت نشده آن. این امر حتی زمانی که مهمات خوشه ای از نوع نظامی در طی عملیات انفرادی یا به تعداد کم مستقر می شوند نیز صادق است.

با این حال، قابلیت‌های حزب‌الله در پهپاد در حال تکامل است. راه حل های چالش های امروزی به اراده، مهارت و زمان بستگی دارد. پهپادها قبلاً قابلیت شناسایی بی‌سابقه‌ای بر فراز اسرائیل و هدف‌گیری دقیق متناوب را برای حزب‌الله فراهم کرده‌اند. این نشان دهنده پیشرفت بزرگی است که تا چند دهه پیش غیرممکن تلقی می شد. تکامل جنگ هواپیماهای بدون سرنشین در این درگیری و فراتر از آن هنوز به پایان نرسیده است. از آنجایی که حزب‌الله به بهبود و گسترش زرادخانه پهپادهای خود ادامه می‌دهد، این پهپادها می‌توانند به نیرویی تبدیل شوند که می‌توان با آنها در حریم هوایی حساب کرد. بنابراین، این داستان جنگی در حال آشکار شدن ممکن است آماده تعریف مجدد نبرد هوا به زمین در جنگ مدرن باشد.

*برخلاف مولتی کوپترها که هواپیماهای بال چرخشی یا به اصطلاح هلیکوپتر هستند، پهپادهای بال ثابت مانند هواپیماهای معمولی از بال برای پرواز استفاده می کنند.

* مولتی کوپترها رایج ترین نوع پهپادها هستند. در این نوع وسایل پرنده، چندین موتور و ملخ به صورت عمودی نصب می‌شوند که با چرخش سریع پهپاد را به پرواز در می‌آورند. دو یا چند موتور در روتورهای چندگانه استفاده می شود و متداول ترین پیکربندی موتورهای مورد استفاده چهار موتور (کوادکوپتر)، شش موتور (هگزاکوپتر) و هشت موتور (اکتاکاپتر) است.