نفت می‌فروشیم، چون زبان گفتگوی بهتری با دموکرات‌ها داریم / باید برای تعامل با هر دو حزب آماده باشیم
آینده مسائل ایران و آمریکا به هم گره خورده است. پیدایش این سیم پیچ درهم در طول زمان تاثیرات مختلفی داشته است. تحلیلگران معتقدند که برای ایران مهم است که او رئیس جمهور آمریکا شود. انتخابات بعدی در ایالات متحده بین دو نامزد برگزار می شود که یکی از آنها چهار سال رئیس جمهور بوده و دیگری اکنون معاون رئیس جمهور است. یکی از آنها یک تاجر جمهوری خواه، جناح راست و مبارز است، دیگری یک زن رنگین پوست دموکرات، با پیشینه مهاجر و نماد رویای آمریکایی که سال هاست تبلیغ می کنند.
به گزارش فردا در سالهای پس از انقلاب اسلامی، هشت رئیس جمهور در کاخ سفید حضور داشتند. چهار دموکرات و چهار جمهوری خواه. روابط ایران و آمریکا در دوران این هشت رئیس جمهور شاهد فراز و نشیب هایی بود. گاه به مرز بحران می رسید و گاه فاصله دو کشور کم می شد. در گفتگو با جواد قربانگلی، مدیرکل سابق وزارت امور خارجه و سفیر سابق ایران در آفریقای جنوبی ما این سوال را بررسی کردیم که تفاوت ترامپ و هریس در مورد ایران چیست و تهران باید چه سیاستی در قبال هر دولتی مستقر در واشنگتن اتخاذ کند.
این دیپلمات سابق درباره نظر مشترک دو حزب بزرگ آمریکایی در مورد ایران به همه در یک گفت: چه دموکرات ها یا جمهوری خواهان پیروز شوند، تغییر قابل توجهی در سیاست کلی آمریکا در قبال ایران به ویژه در مسائل اساسی ایجاد نخواهد شد. مانند اسرائیل و محور مقاومت.» زیرا بین دو طرف آمریکایی در مورد مسائل استراتژیک اتفاق نظر وجود دارد. آنچه تفاوت را ایجاد می کند، تاکتیک های هر دو طرف است. مثلاً در مسئله فلسطین، معلوم است که دموکرات ها معتقدند. این دیدگاه در توافقنامه اسلو که در سال 1993 بین یاسر عرفات، رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین و اسحاق رابین، نخست وزیر وقت اسرائیل، در حضور رئیس جمهور دموکرات آمریکا امضا شد، نشان می دهد. بیل کلینتون در واشنگتن، این روند در دولت اوباما دنبال شد، اما جمهوری خواهان مانند اسرائیل مخالف وجود دو دولت بودند و در رابطه با ایران تفاوت وجود داشت. تاکتیک ها در 45 سال گذشته مشهود است.
وی افزود: هرچه در تاکتیک های خود به دموکرات ها نزدیک شویم و انعطاف نشان دهیم، وزن آنها سنگین تر می شود و این به ما امکان می دهد از طریق دیپلماسی و گفت وگو به جلو برویم. اما یک بار دیگر تکرار می کنم که هیچ اختلاف نظری بین دو طرف در مورد مسائل عمده ای مانند امنیت اسرائیل وجود ندارد. “اگر تهدیدی در مورد مسائل اصلی وجود داشته باشد، آنها به سخت ترین روش با آن مقابله خواهند کرد.”
قربان اوغلو افزود: اگر می خواستیم سیاست خود را در قبال هر دولتی که سر کار می آمد مشخص کنیم، باید با واسطه یا مستقیم با این کمپین ها مذاکره می کردیم و در نهایت به نتیجه می رسیدیم. البته ممکن است این اتفاق افتاده باشد و من نمی دانم. به طور سنتی، ایران یک رئیس جمهور دموکراتیک را ترجیح می دهد. نه اینکه بیایند، برای ما کابوس می شود. با یک رئیس جمهور دموکرات، اتاق تنفس بیشتری برای ما باز خواهد شد. به عنوان مثال، در دوران بایدن، ایران با وجود تحریم ها توانست نفت بفروشد. اسرائیلی ها و جمهوری خواهان نیز به این موضوع اعتراض دارند که شما چشمان خود را بسته اید و ایران نفت صادر می کند.
مدیرکل سابق وزارت امور خارجه افزود: وقتی به نظر آقایان بتوانیم یک و نیم میلیون بشکه نفت بفروشیم، به این معناست که زبان گفت و گو با دموکرات ها بهتر است. البته دونالد ترامپ در میان جمهوری خواهان استثناست. به دلیل خودشیفتگی او، شاید بتوان با او معامله ای انجام داد تا خطر را از دو کشور دور کند. در دوره قبل که از برجام خارج شد مدام می گفت برجام بد است، سر ما کلاه گذاشتند و بدترین توافقی بود که تا به حال بوده است. بیا و با من موافق باش و درست مانند کره شمالی، او می خواست این خبر را منتشر کند.»
سفیر سابق ایران در پرتوریا یادآور شد: باید کارت های خود را به گونه ای تنظیم کنیم که هر یک از این دو نفر برنده شوند و سیاست تعاملی را آغاز کنیم و به سمت تقابل حرکت نکنیم. ما باید استراتژی داشته باشیم و بدانیم در هر مرحله چه کاری می خواهیم انجام دهیم. چه سیاست هایی را باید در پیش بگیریم تا آنها را به خود نزدیک کنیم یا حداقل فاصله را کم کنیم؟ ما نباید وارد تاریخ شویم و بگوییم از زمانی که سلیمانی به دستور ترامپ ترور شد، باز هم باید دشمنی داشته باشیم. چنین اتفاقات و نکاتی در دنیای سیاست زیاد است. هیچ تفاوتی بین آنها وجود ندارد، اما ما باید بر اساس منافع خود استراتژی طراحی کنیم تا بدانیم چه نوع تعاملی باید با دولت دموکراتیک یا جمهوری بعدی داشته باشیم.
قربان اوغلو افزود: «صرف نظر از اینکه ترامپ به کاخ سفید برود یا به هریس، ما باید سیاست خود را در قبال آمریکا بازبینی کنیم و این واقعیت را بپذیریم که آمریکا تشنه قدرت است این سیاست واقعی است، مثلاً اگر مجبور شدیم پایگاه‌های آمریکایی را از منطقه خارج کنیم، اما تا امروز تلاش زیادی کرده‌ایم، اما این اتفاق نیفتاده است. ارائه شده است.»
این تحلیلگر سیاست خارجی در ادامه راهبردی مساعد برای ایران پیشنهاد کرد: به نظر من بهترین کار این است که ما نباید کارت‌های خود را بسازیم و هزینه‌های هنگفتی را متحمل شویم، بلکه سیاست‌ها باید بی‌ثمر باشند فاصله ما با آمریکا کاهش می‌یابد، این ترس از اسرائیل و رقبای منطقه‌ای را افزایش می‌دهد که در نهایت به نفع ما خواهد بود، چه ترامپ بیاید یا نه آمریکا آنقدر زیاد و پیچیده است که حل آنها در یک زمان محدود مطلقاً غیرقابل تصور است، اما در یک سیاست جهانی، اگر بتوانیم با آنها تعامل داشته باشیم، نباید مسائل سیاه و سفید را به دست آوریم آمریکا تا جنگ در لبنان و غزه تمام شود، دولت راست افراطی در اسرائیل سقوط کند و دولت معتدل تری شروع به کار کند یا اگر بتوانیم مشکلات خود را در مورد تحریم ها، مسئله هسته ای و مسائل دیگر حل کنیم اتفاق بدی افتاده است و به این چیزها در دنیای سیاست به عنوان پیروزی تلقی می شود، جهان نسبیت است و نه دنیای صفر و صد اگر بتوانیم خودمان را از صفر به سه برسانیم، پیروز شده ایم. این پیروزی های کوچک است که پیروزی نهایی و استراتژیک را تضمین می کند.»
