یلدای ۱۴۰۳ به وقت اضافه کشید
۱ دقیقه خوانده شدهشب یلدا، آخرین شب پاییز و ورود به دروازه زمستان، داستان های بسیاری در فرهنگ ایرانی دارد. کلمه یلدا از زبان سریانی و به معنای تولد است و برخی معتقدند ایرانیان باستان که اتفاقاً با نجوم رابطه دیرینه داشتند، آن شب را بیدار میماندند تا با خواندن شعر و داستان با یکدیگر سرگرم شوند و به سوگواری بپردازند. غیبت طولانی خورشید و فراموش کردن تاریکی و سرما. اما با کوتاه شدن روزها، طولانی شدن شب ها و شروع انقلاب زمستانی در گنبد آسمان بالای سرمان چه اتفاقی می افتد؟ آیا اولین روز سال طولانی ترین شب سال و اولین روز روز کوتاه ترین روز سال است؟
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، کاظم کوکرم درباره شب یلدا و معنای آن در علم نجوم گفت: امسال قرار است شب یلدا در شب جمعه نهم آذرماه برگزار شود و برای خیلی ها طولانی ترین شب سال است. مناطق نیمکره شمالی
وی ادامه داد: وقتی به شب یلدا می رسیم از منظر نجومی خورشید به نقطه انقلاب زمستانی در آسمان می رسد. انقلاب زمستانی نقطه ای است که خورشید از دید ناظر زمینی در نیمکره جنوبی آسمان بیشترین پیشروی را دارد. یعنی زمانی که انقلاب زمستانی رخ می دهد، خورشید بیش از هر زمان دیگری به قطب جنوب آسمان نزدیکتر و از قطب شمال آسمان دورتر است.
به عبارت دیگر، در روزی که خورشید به انقلاب زمستانی می رسد، در ظهر، سایه ها بیشتر از ظهر روزهای دیگر سال است. بنابراین، اگر در لحظه اذان ظهر به یک نشانگر (مانند شاقول یا میله ثابت عمود بر زمین) نگاه کنیم، این شاخص در تمام طول سال در لحظه ظهر سایه دارد، اما بر روی در روز انقلاب زمستانی، این سایه به دلیل حداقل ارتفاع خورشید در لحظه ظهر برای ساکنان نیمکره شمالی به بالاترین مقدار خود می رسد.
شب اول دی ماه در تهران یک ثانیه بیشتر از شب یلدا است
این ستاره شناس آماتور تصریح کرد: لحظه رسیدن خورشید به نقطه انقلاب زمستانی امسال اولین روز دی ماه است. یعنی حدود ساعت 12:50 ظهر به وقت ما در ایران، خورشید به انقلاب زمستانی می رسد. در برخی سالها لحظه رسیدن خورشید به انقلاب زمستانی در 30 دسامبر و در برخی سالها در 1 ژانویه است.
وی تاکید کرد: اینکه این لحظه در اواسط اول دی ماه اتفاق افتاده باعث می شود اتفاق جالبی بیفتد و نتیجه آن این است که مثلا در تهران، شب اول دی امسال تقریبا یک ثانیه طولانی تر از شب است. یلدا که شب 30 آذر و جمعه است. در حالی که در بسیاری از شهرهای ایران طول شب در 30 آذر و 1 آذر تقریباً یکسان است.
این ستاره شناس آماتور افزود: در هر یک از مناطق مذکور در تهران و همچنین مناطق شمالی و جنوبی ایران، شب های 9 آذر و 1 دی حدود 3 تا 4 ثانیه بیشتر از شب قبل و بعد از این دو شب است. بنابراین، از نظر تئوری میتوان گفت که اتفاق جالبی افتاده است و اگر نمیتوانید شب یلدا را در 30 دسامبر جشن بگیرید، میتوانید در 1 دسامبر این کار را انجام دهید. از آنجایی که اول آذرماه مصادف با شب ولادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) است و فردا شب در ایران روز مادر نامیده شده است، فرصت خوبی برای دور هم جمع شدن خانواده هاست.
بنابراین، هم شب جمعه 9 آذر و هم شنبه شب 10 دی، در طول سال 1403 طولانی ترین شب سال خواهند بود، اما برای برخی شهرها از جمله تهران، شنبه شب یک ثانیه بیشتر است. ; بنابراین شب سی ام آذر، یعنی شب تولد امسال تنها طولانی ترین شب سال نیست و از منظر نظری و محاسبات نجومی دو شب ولادت امسال داریم.
این روزنامه نگار علمی در پایان تصریح کرد: از فردا اول دی ماه یعنی از دوم دی ماه به تدریج طول روز شروع به افزایش و طول شب کوتاه و کوتاهتر می شود و این این روند تا 31 ژوئن و اول تیرماه ادامه خواهد داشت. سپس به بلندترین روز سال و کوتاه ترین شب سال می رسیم و این چرخه سال هاست که در طبیعت وجود دارد و با نهایت دقت در تقویم هجری قمری محاسبه می شود که یکی از جذابیت های تقویم و آگاهی از آن است. نجوم
داستان تقویم فعلی و اینکه چرا اول دسامبر طولانی ترین شب سال نیست
این مدرس نجوم و تقویم همچنین با بیان اینکه چرا شب یلدای امسال طولانی ترین شب سال نیست، گفت: امسال طول شب از غروب آفتاب 9 آذر تا طلوع آفتاب یکم آذر در تهران 14 ساعت و 16 دقیقه و 2 ثانیه است. در حالی که این زمان از غروب خورشید در 1 ژانویه تا طلوع خورشید در 2 ژانویه برابر است با 14 ساعت و 16 دقیقه و 3 ثانیه. وقتی این زمانها را برای شمالیترین نقطه ایران یعنی روستای بورالان در شهرستان ماکو محاسبه میکنیم، میبینیم که طول شب در شبهای 30 و 1 دسامبر 14 ساعت و 39 دقیقه بوده است. 20 ثانیه و جنوبی ترین نقطه ایران یعنی روستای بسبندر از توابع شهرستان دشتیاری در شب های سی ام آذر و یکم دی ماه محاسبه شد.
علی ابراهیمی سراجی افزود: طولانی ترین شب سال همیشه مصادف با سی ام آذر نیست. دلیل این اتفاق عقد روش استخراج تقویم هجری به عنوان تقویم رسمی ایران از نوروز 1304 است.
وی تصریح کرد: قانونی به نام «تبدیل زودیاک به ماه فارسی» 99 سال پیش در پنجمین دوره مجلس شورای ملی تصویب شد و تقویم فعلی شیراز ما بر اساس آن است. تقویم قبلی که به تقویم هجری شمسی معروف بود بر اساس میزان عبور واقعی خورشید از هر صورت فلکی محاسبه می شد. بر این اساس، یک ماه در تقویم می تواند از 29 تا 32 روز داشته باشد و مانند تقویم قمری، این اعداد هر سال با توجه به میزان حرکت انتقالی زمین تغییر می کنند.
این میرزا ابوالقاسم خان نجم بود که با محاسبات ریاضی متوجه شد که خورشید در شش ماه اول سال در هر نشانه به طور متوسط 31 شبانه روز و در نیمه دوم سال 30 شبانه روز را سپری می کند. دلیل این امر این است که زمین در نیمه اول سال در موقعیت مداری دور از خورشید و در نیمه دوم سال در موقعیت مداری نزدیکتر به خورشید قرار می گیرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین تقویم فعلی به صورت قراردادی اصلاح شد و شش ماه اول 31 روز، 5 ماه دوم 30 روز و اسفند ماه 29 روز (سال های کبیسه 30 روزه بود) که مجموع آن به 365 روز رسید. روز