چرا باید در وضعیت خطرناک اشعه ماورای بنفش در خانه ماند؟

پرتوهای فرابنفش یا امواج فرابنفش خورشید که طول موج آنها بین 100 تا 400 نانومتر است که از نور مرئی کوتاهتر و از اشعه ایکس بلندتر است، امواج خطرناکی برای انسان محسوب می شوند، زیرا بی توجهی به آنها آسیب های جبران ناپذیری به پوست و چشم انسان وارد می کند. .

به گزارش خبرگزاری ایرنا، سه نوع اشعه ماوراء بنفش وجود دارد که شامل UVB، UVA و UVC می شود. لایه اوزون به دلیل انرژی بالا و طول موج کوتاه، عمدتاً اشعه ماوراء بنفش را جذب می کند و به جو زمین نمی رسد. UVB که شدت کمتری نسبت به UVC دارد، حدود 95 درصد در لایه ازن جذب می شود و حدود 95 درصد آن به زمین می رسد که طول موج بیشتری دارد و عمدتاً از طریق لایه اوزون عبور می کند. تشعشعات خطرناکی که عامل اصلی سرطان پوست یا سرطان پوست است. سرطان جزو 5 نوع سرطان شایع در جهان و البته ایران است.

میزان تابش این تشعشعات خطرناک به ویژه در ساعات 10 صبح تا 16 بعد از ظهر به اوج خود می رسد و در برخی از روزهای سال از جمله این روزها میزان تشعشعات به حد خطرناک و بسیار خطرناکی می رسد متخصصان توصیه می کنند افراد در این ساعات و روزهایی که اگر میزان این تشعشعات در حد خطرناکی است، تا حد امکان در خانه بمانند و در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند.

داده های پایگاه جهانی آب و هوا MSN نشان می دهد که این شاخص در ایران از جمله تهران از شنبه تا دوشنبه در حالت قرمز قرار دارد و در ساعات 22 تا 16 به بالای 7 تا 10 می رسد که بسیار خطرناک است و نباید در معرض آن قرار گیرد. انسان در این ساعات که زمان اوج پرتوهای فرابنفش است در معرض نور مستقیم خورشید قرار می گیرد.

مهندس علی گورانی کارشناس بهداشت پرتو در خصوص مضرات اشعه ماوراء بنفش گفت: 80 درصد موارد سرطان پوست ناشی از اشعه ماوراء بنفش است و در مورد آب مروارید که یک بیماری جدی است که چشم را درگیر می کند سهم این موارد است. اشعه به وقوع آن می رسد و میزان بروز این بیماری بین 80 تا 90 درصد است. علاوه بر این، اشعه ماوراء بنفش عامل اصلی پیری پوست است.

ایرانی ها خطرات نور خورشید را جدی نمی گیرند

وی افزود: البته خطرات مهم این تشعشعات نامرئی با رعایت یک سری اصول بهداشتی بسیار ساده قابل کنترل است، اما متاسفانه مردم ما این اصول ساده را جدی نمی گیرند و با سهل انگاری به سمت بیماری ها و آسیب هایی می روند که قابل درمان نیست. که هزینه های زیادی را به جامعه تحمیل می کند. جامعه ای که مردم آن به دلیل آسیب اشعه ماوراء بنفش خورشید دچار پیری پوست می شوند، جامعه ای مضطر اقتصادی نیز خواهد بود. بنابراین پیامدهای بسیار جدی اشعه ماوراء بنفش تنها به بروز بیماری ها محدود نمی شود، بلکه اقتصاد جامعه را با بحران های بزرگی مواجه می کند. این در حالی است که با آموزش و اصلاح رفتار به راحتی می توانیم اثرات اشعه ماوراء بنفش را در بین افراد کاهش دهیم.

مدیر اسبق پرتوهای هسته ای و سلامت الکترومغناطیسی وزارت بهداشت گفت: میزان اشعه فرابنفش خورشیدی در کل پهنه پهناور ایران در چهار گوشه این کشور بسیار زیاد است. این تشعشعات خطرناک را نمی توان متوقف کرد. تنها با رعایت برخی اصول بهداشتی آسان و ارزان می توانیم از آسیب آن بکاهیم.

اشعه ماوراء بنفش در سایه از بین نمی رود

وی افزود: مردم باید بدانند که در ساعاتی که در معرض اشعه های فرابنفش شدید قرار دارند تا حد امکان از خانه خارج نشوند. با این حال، اگر افراد به هر دلیلی از جمله رفتن به محل کار خانه را ترک می کنند، باید سعی کنند در سایه بمانند. البته میزان اشعه ماوراء بنفش در سایه از بین نمی رود، بلکه حدود 50 درصد کاهش می یابد.

گورانی بیان کرد: اشعه ماوراء بنفش فقط در سایه محو نمی شود، بلکه در روزهای برفی نیز به شدت وجود دارد، زیرا این پرتو خاصیت بازتاب و انعکاس دارد، مثلا در برف در اثر انعکاس پرتوهای فرابنفش پس از برخورد. با برف ذرات کریستال 80 درصد بیشتر و مقدارشان 180 درصد می شود به همین دلیل کسانی که در برف سفر می کنند و در معرض آفتاب هستند مانند کوهنوردان رژ لب می گیرند و پوستشان به شدت می سوزد.

افرادی که در ساحل دریا در معرض این تشعشعات قرار می گیرند، به دلیل انعکاس این تشعشعات از شن و ماسه، 40 درصد بیشتر در معرض تشعشعات قرار می گیرند و میزان تشعشعات در ساحل به 140 درصد می رسد.

وی افزود: شاخص UV با عددی بین 0 تا 11 ارائه شد. این عدد UV INDEX نام دارد و یک شاخص جهانی است. اگر مقدار این عدد بین 0 تا 3 باشد، ریسک قابل توجهی وجود ندارد. مقدار تابش 4 و 5 متوسط ​​است. مقدار تابش بین 5 تا 7 خطرناک است و مقدار تشعشع بالاتر از آن خطرناک و بسیار خطرناک است.

مدیر اسبق پرتوهای هسته ای و سلامت الکترومغناطیسی وزارت بهداشت گفت: وقتی شاخص UV به 10 به بالا می رسد نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرد اما وقتی این شاخص اعداد کمتری را نشان می دهد باید اصول بهداشتی را رعایت کرد. مانیتورینگ اشعه ایکس که بسیار ساده است.

5 اصل سلامت رادیولوژی

وی افزود: اولین قدم این است که در سایه بمانید و حتما از کلاه لبه دار با طول لبه حدود ۷ سانتی متر برای پوشاندن صورت استفاده کنید. مرحله دوم استفاده از لباس هایی است که اشعه ماوراء بنفش را روی پوست جذب نمی کند.
در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، لباس‌ها از نظر محافظت از پوست دارای شاخص SPF هستند، مانند ضدآفتاب‌ها که نشان می‌دهد چقدر از پوست محافظت می‌کند و لباس‌هایی که محافظت بیشتری دارند گران‌تر هستند. اما در ایران که این شاخص را برای لباس نداریم باید توجه داشته باشیم که لباس سوراخ زیادی نداشته باشد و پارچه عبایی باشد.

مهندس گورانی ادامه داد: در برخی کشورها مانند چین استفاده از پوشاک مناسب برای بسیاری از اقشار مانند کشاورزان اجباری است چرا که می دانند بی توجهی به این مشکل با توجه به جمعیت زیاد در این کشور تبعات مالی و اقتصادی عمده ای دارد.

عینک آفتابی استاندارد اجباری است

وی بیان کرد: پس از پوشیدن کلاه و لباس مناسب، مرحله مهم دیگری نیز وجود دارد و آن استفاده از عینک آفتابی با سطح حفاظتی 400 نانومتر است که به آن عینک UV 400 می گویند تا جایی که ممکن است نور خورشید از لبه های عینک به چشم نرسد در غیر این صورت به دلیل تیره شدن ناحیه عینک و دیافراگم عدسی است. مردمک، جذب اشعه ماوراء بنفش در چشم افزایش می یابد.

این کارشناس بهداشت پرتوها اضافه کرد: گام مهم بعدی استفاده از محافظ های فیزیکی پوست یا همان کرم های ضد آفتاب است که باید به میزان کافی روی پوست مالیده شود تا از تاثیر و جذب اشعه ماوراء بنفش در پوست جلوگیری شود. این کرم ها با SPF های مختلف در بازار موجود هستند، اما رایج ترین انواع آن ها SPF 30 و 50 است.

کرمی با فاکتور حفاظتی بالاتر مثلاً 60 باید با نسخه استفاده شود البته در این مورد باید بسیار مراقب باشید که این محصول تقلبی نباشد زیرا تقلب در این محصولات صنعت بسیار بزرگی است.

5 دقیقه آفتاب گرفتن در هفته کافی است

وی افزود: توصیه اشتباهی که برخی پزشکیان به مردم می کنند قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید برای جذب ویتامین D است. سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که اگر فردی در طول هفته حداکثر 5 تا 15 دقیقه در معرض نور خورشید باشد، برای جذب ویتامین D کافی است.

این نیاز به حدی کم است که همه افراد چندین برابر بیشتر از آن در معرض نور خورشید قرار می گیرند، بنابراین توصیه به قرار گرفتن در معرض نور خورشید توصیه خوبی برای جذب ویتامین D نیست، به خصوص که ویتامین D به بهترین وجه از طریق غذا و مکمل ها تامین می شود.

مهندس جورانی گفت: اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش بر روی پوست و چشم تجمعی است یعنی مردم فکر نکنند مثلا اگر امروز در معرض نور خورشید قرار بگیرند و مریض نشوند اشکالی ندارد.

آسیب های ناشی از نور خورشید به مرور زمان و با تجمع در بدن ظاهر می شود و معمولاً آثار آن زمانی ظاهر می شود که کار تمام شده و قابل ترمیم نیست. متاسفانه نگاه درمان محور مردم و نظام سلامت در کشور باعث شده تا مردم آموزش های بهداشتی لازم را در این زمینه ارائه نکنند و به همین دلیل شاهد شیوع بالای سرطان پوست، آب مروارید و آب مروارید هستیم. پیری پوست در کشور

وی افزود: بی توجهی مردم به رعایت اصول بهداشت پرتوی نشان دهنده بی عدالتی سلامت در مقابل درمان است. این نشان دهنده ضعف اجرای سیاست های کلی نظام سلامت کشور است. موضوع مهمی که در نهایت باعث افزایش بیماری ها، کاهش امید به زندگی و تحمیل هزینه های مالی هنگفتی به مردم و دولت می شود.

مدیر اسبق تشعشعات هسته ای و سلامت الکترومغناطیسی وزارت بهداشت گفت: بر اساس قوانین جاری، زمانی که میزان اشعه ماوراء بنفش به مرز قرمز و خطرناک می رسد، تعطیلی اعلام نمی کنند، بلکه بر اساس دستورالعمل های جهانی اعلام می کنند. سازمان بهداشت، اصول بهداشت پرتو باید رعایت شود. اصولی که در بسیاری از کشورهای اروپایی اجرا می شود اما همچنان در کشور ما مورد غفلت قرار می گیرد.