حال خوش این روزهای نگین فیروزهای غرب
این دریاچه زیبا هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. در سالهای اخیر با چالشهای جدی مواجه بوده است و عوامل تأثیرگذار زیادی مانند سرریز فاضلاب چندین روستای اطراف دریاچه، رشد بیش از حد نیزارها، افزایش حجم رسوبات آن و در خطر انقراض حیوانات وجود دارد. زندگی گونه های گیاهی دریاچه علاوه بر خشکسالی، تغییرات آب و هوایی و کاهش جوشش چشمه های تامین کننده منابع آبی دریاچه و… همه دست به دست هم دادند تا این دریاچه را به ورطه نابودی بکشانند.
به گزارش ایسنا، در چند دهه گذشته مردم، فعالان محیط زیست و حتی خود مسئولان محلی، منطقه ای و کشوری نسبت به خطر نابودی دریاچه هشدارهایی داده اند و برای نجات آن برنامه های جامع نجات نوشته و بسیاری را برگزار کرده اند. جلسات جلسات و کارگاه های آموزشی در استانداری برگزار می شود و هر از چند گاهی مدیران یک استانداری یا ایالتی از آن بازدید می کنند و بر سر طرح و ایده ای برای نجات آن توافق می کنند، اما سال ها از وعده های داده شده می گذرد و دریاچه همچنان به حرکت خود ادامه می دهد. دور از مسیر خود شکوفا می شود و روز به روز به مرگ نزدیک می شود تا اینکه همه از احیای آن ناامید می شوند
سال گذشته که برای دیدن دریاچه زریبار به مریوان سفر کردیم، تصویری که از زریبار دیدیم، یک دریاچه خشک و متروک بود، به جز قسمت کوچکی از آن که پر از آب بود و قسمت های دیگر دریاچه را پوشانده بود. آب خشک زمین یا نی، به طوری که مسافران و ساکنان محلی مطرح می شدند.
علاوه بر تمام اقداماتی که در این سال ها برای نجات دریاچه تدوین و اجرا شد، دریاچه بیش از پیش کسل کننده و خالی از حیات شد و از سال های شکوفایی و شکوه خود فاصله گرفت و دیگر نتوانست خود را احیا کند.
در میان این همه شایعه خشک شدن دریاچه زریبار! بارندگی شدید امسال به ویژه در شهرستان مریوان صفحه مرگ و زندگی این دریاچه را ورق زد و زریبار پس از سال ها بحران و کم آبی جان تازه ای گرفت.
علاوه بر بارندگی های امسال، اقداماتی همچون انتقال آب از سد جران به دریاچه زریبار، کنترل زباله از روستاها به دریاچه، بحث کنترل برداشت چاه آب و تغییر الگوی کشاورزی باعث بهبود وضعیت دریاچه زریبار و نجات جان مردم شده است. مدیرکل محیط زیست استانداری و فرماندار مریوان این گزارش را قرائت می کنند.
ذخیره آب دریاچه زریوار در سطح طبیعی آن
مدیرکل محیط زیست اقلیم کردستان گفت: تالاب زریبار به عنوان بیست و پنجمین تالاب ایران در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است و در راستای این ثبت جهانی اقدامات و الزامات زیست محیطی زیادی برای سازمان هایی مانند خود محیط زیست و محیط زیست وجود دارد. آبهای منطقه، منابع آبی کردستان، حفاظت، جهاد و کشاورزی و منابع طبیعی.
اقبال حمیدی برداشت سالانه 2.5 میلیون مترمکعب از کاسه آب دریاچه زریبار را یکی از چالش های اساسی دریاچه عنوان کرد و گفت: یکی از چالش های ما در رابطه با دریاچه زریبار بحث برداشت آب از کاسه آب دریاچه است. برای آبیاری فضاهای سبز و این اقدام در یکی دو سال اخیر کاهش یافته است.
وی با اشاره به اینکه کم آبی و تغییرات اقلیمی در کشور و اقلیم کردستان باعث کاهش ذخیره آب در حوضه دریاچه در سال گذشته شد، گفت: سال گذشته میزان ذخیره آب در حوضه دریاچه زریبار عملا به کمتر از 30 رسید. میلیون متر مکعب در سال جاری و با توجه به بارندگی ها بارندگی در کشور حتی در اقلیم کردستان میزان ذخیره آب در حوضه تالاب زریبار به 65 میلیون مترمکعب رسیده که متعادل ترین سطح است.
حمیدی افزود: پس از هشت سال امسال شاهد طغیان دریاچه زریبار بودیم و بسیاری از تخریب ها و تصرف های کشاورزان در این دریاچه عملا در آب غوطه ور شد.
وی ادامه داد: احیای حریم دریاچه و بستر آن یکی از الزامات آبی منطقه ای استانداری بود که وارد آن شدیم و روند احیای حریم دریاچه و بستر آن بر اساس مصوبات ریاست جمهوری انجام شد. .
حمیدی حرکت شهرستان به سمت جنوب شرقی دریاچه را یکی دیگر از چالش های دریاچه عنوان کرد و گفت: با مصوبات ریاست جمهوری بحث تعیین مرز و نیوجرسی مطرح شد.
انتقال آب از سدها گام مهمی در جهت احیای دریاچه زریبار است
وی انتقال آب از سد جران به تالاب زریبار را یکی از اقدامات برای نجات دریاچه دانست و گفت: انتقال آب از سد جاران به تالاب زریبار از مصوبات تیم کاری منطقه بود که خوشبختانه انجام شد. انتقال بیش از 4 میلیون متر مکعب به صورت پایدار و دائمی.
مدیرکل محیط زیست منطقه کردستان تصریح کرد: یکی از موضوعات مهم در حوزه دریاچه زریبار بحث برداشت آب برای 270 هکتار از اراضی کشاورزی پایین دست تالاب زریبار است که با انتقال آب از سدگران به تالاب زریبار محقق شد. منطقه تالاب زریبار در سال دوم ریاست جمهوری محترم.
اقبال حمیدی انسداد چاه های مجاز و غیرمجاز را یکی از خواسته های اساسی مردم مریوان دانست و گفت: با وعده موساد مبنی بر آب های سرزمینی برای استانداری، در نهایت موضوع انسداد چاه های مجاز و غیرمجاز مطرح خواهد شد. ” بنابراین با کاهش میزان این محصولات و بارندگی در سال آینده محقق می شود، ذخیره آب در حوضه دریاچه افزایش می یابد و آینده و رویکرد در تالاب زریبار بسیار امیدوارکننده خواهد بود.
وی ورود زباله به حوضه دریاچه را یکی از چالش های پیش روی این دریاچه عنوان کرد و افزود: با رویکرد بسیار مناسب فرهنگی و حفاظت از محیط زیستی که شهروندان مریوان به ویژه روستاهای حاشیه شهر مریوان دنبال می کنند، معضل زباله به وجود آمده است. حل شده است. فاضلاب روستایی که وارد حوضه آب زریبار می شد عملا حذف شده است.
جلوگیری از ورود زباله به دریاچه زریبار
اسماعیل احمدی فرماندار مریوان نیز در خصوص آخرین وضعیت دریاچه گفت: طی دو سال گذشته اقدامات بسیار خوب و مهمی در بحث نجات دریاچه زیریبار انجام شده است.
وی بیان کرد: اقداماتی از جمله هدایت و رصد زباله های روستاهای اطراف دریاچه و بحث سه روستای شمال دریاچه که زباله های آنها سال ها قبل به دریاچه منتقل شده بود انجام شده و خوشبختانه طرح شهرستان انجام شده است. اجرا شده است. پروژه های تصفیه آب این مشکل به طور کامل حل شده است.
زریبار بر بحران ها غلبه کرده است
آل احمدی گفت: در خصوص برداشت خودسرانه چاه های آبی که در اطراف دریاچه حفر شده بود، نظارت و کنترل جدی صورت گرفت و چاه ها به حداقل ممکن رسید.
وی با اشاره به کشت نامتعارف برنج در اطراف دریاچه زریبار گفت: این اراضی از زیر کشت برنج خارج شده و دیگر دغدغه ای نداریم.
فرماندار مریوان موضوع انتقال آب از سد جران به زریبار را کاری بزرگ و اساسی عنوان کرد و افزود: در حال حاضر این خط انتقال آب به اتمام رسیده و شاهد انتقال درصد زیادی از آب از سد جران به سد جران هستیم. زربار تالاب هایی که رونق می آورند دوباره دریاچه هستند.
وی بیان کرد: در مجموع بحران هایی که دریاچه زریبار طی یکی دو سال گذشته با آن مواجه بود به طور کامل برطرف شده و زریبار در حال حاضر با مشکل خاصی مواجه نیست.
اقدامات انجام شده برای احیای زریبار ماندگار و ماندگار است
احمدی اقدامات انجام شده برای نجات دریاچه زریبار را اقداماتی همیشگی عنوان و بیان کرد: اقداماتی مانند کنترل زباله در روستاها اقدامی دائمی است که مشکل دریاچه را برای همیشه و سال ها حل کرده است.
وی از احداث سدها در کنار رودخانه های فصلی خبر داد و گفت: سال ها رسوبات رودخانه های فصلی عمدتاً در بهار و اوایل تابستان به دریاچه منتقل می شد و این امر باعث افزایش رسوب گذاری آب های دریاچه شد منابع طبیعی برای جلوگیری از ورود این رسوبات به آب های دریاچه سدهایی را در کنار رودخانه های فصلی منتهی به دریاچه ایجاد کردند.