تورم ونزوئلا کمتر از ایران؛ ونزوئلایی شدن دیگر تهدید نیست

اخیراً، دولت مادورو برای کنترل مخارج دولت و جلوگیری از چاپ بیش از حد پول، سیاست های ریاضتی را اجرا کرده است. ونزوئلا در ماه های اخیر نیز توانسته به اندازه کافی نفت صادر کند و بر اساس آخرین آمار، صادرات نفت این کشور در ماه اوت به 900 هزار بشکه رسید که بالاترین رقم طی چهار سال گذشته است. اگرچه تنش های جدی بین ونزوئلا و ایالات متحده همچنان وجود دارد، اما اکنون برخی استثناها برای کاهش وضعیت تحریم ها ایجاد شده است. در سال 2023 با کاهش تحریم‌ها، شرکت‌های بین‌المللی توانستند فعالیت‌های خود را در ونزوئلا گسترش دهند که منجر به افزایش تولید و صادرات نفت ونزوئلا شد.

به گزارش دنیای اقتصاد، آثار حضور برخی شرکت های آمریکایی در صنعت نفت این کشور قابل مشاهده است. اگرچه چالش های مادورو با دولت بایدن در انتخابات اخیر ونزوئلا بار دیگر تشدید شد، اما این موضوع به تشدید تحریم های نفتی منجر نشد و دولت مادورو به لطف درآمدهای نفتی و برخی اصلاحات ریاضتی توانست نرخ تورم را کاهش دهد. نکته دیگر این است که کاهش نرخ تورم ونزوئلا بسیار شدید بوده است، اما این تضمین نمی کند که این کشور توانسته است نرخ تورم را به شکلی پایدار مهار کند و اصلاحات عمیق اقتصادی لازم است.

نرخ تورم نقطه به نقطه ونزوئلا در ماه سپتامبر 25.75 درصد بود که 9.75 واحد درصد کاهش داشت. تورم ماهانه ونزوئلا در ماه سپتامبر به 0.8 درصد رسید. کاهش تحریم های نفتی و توافق های اقتصادی ونزوئلا و آمریکا از عوامل اصلی کاهش تورم بود. این قراردادها به ونزوئلا اجازه داده است تا تولید و صادرات نفت را افزایش دهد و درآمدهای ارزی بیشتری کسب کند. افزایش دسترسی به منابع مالی بین المللی و بازگشت سرمایه خارجی نیز به تثبیت نرخ ارز و کنترل تورم کمک کرد.

در سال های گذشته واژه ونزوئلا در ادبیات اقتصادی ایران به معنای تورم سه رقمی بود و به عنوان هشدار استفاده می شد. این در حالی است که ونزوئلا توانسته با مذاکره و کاهش تحریم ها تورم سه رقمی را مهار کند و آن را به زیر ایران برساند. بر اساس آخرین آمار منتشر شده، نرخ تورم ایران در شهریورماه امسال به 31.2 درصد رسید. این مورد نشان می دهد که ایران با استفاده از ابزارهای پولی و زدودن سایه تحریم ها از سر اقتصاد خود قادر به مهار تورم مزمن است.

تصویر تورم شهریور ماه

نرخ تورم نقطه به نقطه ونزوئلا در ماه سپتامبر 25.75 درصد بود که نسبت به ماه اوت 9.75 واحد درصد کاهش داشت. تورم نقطه به نقطه در ونزوئلا از سال 1973 تا 2024 به طور متوسط ​​3565 درصد بوده است. نرخ تورم ماهانه در ونزوئلا در ماه سپتامبر به 0.8 درصد رسید که نسبت به اوت 0.6 درصد کاهش داشت. نگاهی به جزییات تورم در ونزوئلا نشان می دهد که خدمات آموزشی پیشتاز تورم در این ماه بوده و نرخ تورم به 4.9 درصد رسیده است. افزایش تورم در سایر گروه‌ها در این ماه معتدل‌تر بوده است. نرخ تورم خوراکی ها و مشروبات غیرالکلی 0.4 درصد، تورم پوشاک و کفش 0.6 درصد و نرخ تورم مسکن 0.5 درصد بوده است.

نقش لغو تحریم ها در کاهش تورم

توافقات اقتصادی ونزوئلا و آمریکا در سال های اخیر تاثیر بسزایی در کنترل و کاهش نرخ تورم در این کشور داشته است. این توافقات به ویژه در زمینه نفت نتایج مثبتی برای اقتصاد ونزوئلا داشت. مهمترین این قراردادها کاهش تدریجی تحریم های نفتی است که پیش از این دولت آمریکا علیه صنعت نفت ونزوئلا وضع کرده بود. این تحریم ها که در دوران دونالد ترامپ به اوج خود رسید، اثرات منفی گسترده ای بر اقتصاد ونزوئلا گذاشت.

از آنجایی که بخش بزرگی از درآمدهای ارزی ونزوئلا از فروش نفت حاصل می شود، کاهش تحریم ها به این کشور امکان افزایش تولید و صادرات نفت را داده است. افزایش صادرات نفت به طور مستقیم باعث افزایش درآمدهای ارزی و کاهش فشارهای تورمی شد. در حال حاضر با این تغییرات نرخ ارز در بازار ونزوئلا تثبیت شده و کالاها با هزینه کمتر و سهولت بیشتری وارد می شوند که تاثیر مثبتی بر قیمت ها داشته است. بهبود روابط تجاری بین ونزوئلا و ایالات متحده و کاهش محدودیت های تجاری نقش مهمی در جذب سرمایه گذاری خارجی و بهبود فضای کسب و کار در ونزوئلا داشته است.

آمریکا به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای مصرفی در جهان برای صادرات ونزوئلا اهمیت زیادی دارد. بازگشت برخی شرکت‌های آمریکایی به ونزوئلا و سرمایه‌گذاری‌های جدید در بخش‌های نفت و گاز نقش مهمی در بهبود اقتصادی این کشور داشت. نرخ رشد اقتصادی ونزوئلا که در سال 2020 به منفی 30 درصد رسید، با این تغییرات به 8 درصد در سال 2022 و 4 درصد در سال 2023 رسید.

علاوه بر این، دستاورد مهم این قراردادها افزایش دسترسی ونزوئلا به منابع مالی و وام های بین المللی بود. کاهش تحریم ها و بهبود روابط اقتصادی با آمریکا زمینه را برای وام ها و کمک های مالی بین المللی فراهم کرد. این منابع مالی به دولت ونزوئلا اجازه داده است تا بخشی از هزینه های خود را بدون نیاز به چاپ پول و ایجاد تورم جدید تامین مالی کند. در نتیجه فشارهای تورمی کاهش یافت و کنترل تورم در این کشور آسانتر شد.

از سوی دیگر، همکاری های اقتصادی بین ونزوئلا و ایالات متحده به دولت کاراکاس کمک کرده است تا برخی از زیرساخت های اقتصادی خود را بهبود بخشد. با کاهش تحریم ها، شرکت ها و موسسات مالی بین المللی به بازار ونزوئلا بازگشتند و در پروژه های عمرانی و توسعه سرمایه گذاری کردند. این سرمایه گذاری ها باعث ایجاد فرصت های شغلی، افزایش تولید و افزایش درآمدهای دولت شده است که به کاهش فشارهای تورمی و ثبات اقتصاد کشور کمک کرده است.

حداقل حقوق 3.5 دلار است

از ابتدای سال جاری، دولت ونزوئلا گام های بزرگی در جهت کاهش تورم برداشته است. استراتژی این نهاد شامل تثبیت نرخ ارز و مدیریت دقیق هزینه ها برای جلوگیری از افزایش قیمت مصرف کننده است. در هشت ماه گذشته، هر دلار آمریکا 36 بولیوار ارزش داشت. با این حال، بسیاری از کارگران هنوز از دستمزد ناکافی در مقایسه با قیمت مواد غذایی و سایر کالاها رنج می برند. حداقل دستمزد این کشور 130 بولیوار یا 3.5 دلار در ماه است. در حالی که بیشتر قیمت ها بر اساس دلار محاسبه می شود. کارمندان دولت، بازنشستگان و مستمری بگیران پاداش هایی دریافت می کنند که تاثیر کمتری بر خزانه دولت دارد. حقوق در بخش خصوصی معمولاً کمی بالاتر است. با وجود این تلاش ها، چالش ها در ایجاد تعادل بین ثبات اقتصادی و نیازهای کارگران ونزوئلا باقی مانده است. دولت همچنان وضعیت پیچیده اقتصادی را مدیریت می کند و تلاش می کند تا سطح زندگی شهروندان خود را بهبود بخشد.

ونزوئلایی بودن دیگر ترسناک نیست

اقتصاد ایران نیز در سال های اخیر از تورم بالا رنج برده است. یکی از علل تورم در ایران کاهش درآمدهای نفتی ناشی از تحریم های اقتصادی و در نتیجه کسری مزمن بودجه است. عدم تطابق بودجه و روش های تامین مالی این کسری، ایران را دچار تورم مزمن دو رقمی کرده است. در چنین شرایطی، اصطلاح ونزوئلایی شدن در ادبیات اقتصادی ایران به معنای تورم سه رقمی بود و به عنوان هشدار به کار می رفت.

این در حالی است که سال گذشته ونزوئلا با کاهش تحریم ها و رسیدن به سطحی کمتر از ایران توانست تورم سه رقمی را مهار کند. با وجود تفاوت ماه های میلادی و شمسی، اگر شهریور را با شهریور برابر بدانیم، نرخ تورم نقطه به نقطه ونزوئلا در حال حاضر 5.45 واحد درصد کمتر از ایران است. به همین دلیل می توان گفت ونزوئلایی شدن دیگر چندان ترسناک نیست و ایران نیز می تواند با برداشتن سایه تحریم ها از سر اقتصاد خود تورم مزمن را که در سال های اخیر به یکی از بیماری های کلان اقتصادی تبدیل شده مهار کند.