موافقان و مخالفان ساخت بمب اتم چه می‌گویند؟
۱ دقیقه خوانده شده
بعدی- تغییر دکترین هسته ای ایران یکی از موضوعات داغ این روزهای صحنه سیاسی و رسانه ای است. دلیل داغ شدن مجدد این بحث به دلیل تهدیدات اخیر اسرائیل علیه ایران و افزایش تنش بین دو طرف است. ویلیام برنز، رئیس سیا، روز دوشنبه در جلسه پرسش و پاسخی که در سی آیلند، جورجیا، ایالات متحده برگزار شد، مدعی شد که ایران از سال 2003 برنامه هسته‌ای نظامی خود را رها کرده است. وی همچنین بر اساس همین ادعا اظهار داشت که جامعه اطلاعاتی آمریکا در حال حاضر هیچ برنامه‌ای ندارد. شواهدی مبنی بر اینکه ایران تصمیم گرفتم این استراتژی را تغییر دهم.
به گزارش فردا تغییر دکترین هسته ای ایران به معنای تغییر مرحله از استفاده صلح آمیز به استفاده نظامی و ساخت سلاح هسته ای است. این تغییر دکترین زمینه ها و پیامدهایی دارد که در نظرات و مواضع موافقان و مخالفان به چشم می خورد. در جریان تحولات اخیر، 39 نماینده خواستار تولید سلاح هسته ای شدند. به گزارش حمیهن، ۳۹ نماینده در نامه‌ای به شورای عالی امنیت ملی خواستار بازنگری در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی و صدور مجوز و فراهم کردن امکانات برای ساخت سلاح هسته‌ای شدند.
حسنعلی اخلاق امیری، عضو کمیته فرهنگی شورا و نماینده مشهد و کلات در خصوص این پیام صحبت کرد. وی در این باره توضیح داد: امروز هیچ سازمان بین المللی حتی کشورهای اروپایی و آمریکایی نمی توانند خواستار کنترل رژیم صهیونیستی شوند زیرا این رژیم جعلی مرتکب هر جنایتی می شود، بر همین اساس حدود 39 نماینده مجلس به شورای عالی امنیت ملی نامه نوشتند آن را امضا کرد و درخواست کرد که شورا در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران تجدید نظر کند.
وی با اشاره به فتوای مقام معظم رهبری مبنی بر منع سلاح هسته ای که از آن به عنوان دکترین دفاعی جمهوری اسلامی یاد می شود، گفت: فتوای مقام معظم رهبری محفوظ است زیرا در ادبیات فقه امامیه زمان و مکان در تغییر دخیل است. احکام و همچنین احکام ثانویه می توانند جایگزین قوانین اساسی شوند. این نماینده به فتوای آیت الله خامنه ای در سال 1388 اشاره می کند.
اظهارات کمال خرازی
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی را مهمترین مقام فعلی کشور می دانند که نسبت به تغییر دکترین هسته ای کشور هشدار داده است. خرازی در اردیبهشت 1403 هجری قمری در دو اظهار نظر جداگانه به این موضوع پرداخته است. خرازی برای اولین بار در مصاحبه با الجزیره مبشر، پس از حمله اسرائیل به کنسولگری در دمشق و عملیات وعد صادق 1 گفت: اگر بخواهند جسور باشند و به تاسیسات هسته ای ایران آسیب برسانند، سطح بازدارندگی ما پایین خواهد بود. ” مختلف تاکنون شاهد بازدارندگی در سطح متعارف بوده ایم. اگر بخواهند به توانمندی های هسته ای ایران حمله کنند، طبیعی است که دکترین هسته ای ایران را تغییر دهند».
وی در بخشی دیگر از این گفتگو به مصاحبه قبلی خود با این شبکه اشاره کرد و گفت: دو سال پیش در مصاحبه با الجزیره اعلام کردم که ایران توانایی تولید بمب هسته ای را دارد. امروز ما هنوز این توانایی را داریم، اما هنوز تصمیمی برای تولید بمب هسته ای نداریم. اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، باید دکترین هسته ای خود را تغییر دهیم. اخیرا مقامات نظامی نیز اعلام کرده اند که اگر اسرائیل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند، بازنگری در دکترین و سیاست های هسته ای ایران و انحراف از اظهارات قبلی ممکن و قابل تصور است.
خرازی در سومین همایش گفت‌وگوی ایرانی و عربی با عنوان «برای همکاری و تعامل» که در سوم اردیبهشت ماه برگزار شد، گفت: اگر اسرائیل کشورهای دیگر را با انرژی هسته‌ای تهدید کند، طبیعی است که دیگر کشورها نمی‌توانند سکوت کنند جزیره که اگر اسرائیل جرأت کند ایران را با سلاح هسته ای تهدید کند، ممکن است در دکترین هسته ای خود تجدید نظر کنیم و فتوای رهبر انقلاب بر اساس منع تولید و استفاده از سلاح هسته ای است اگر دشمن شما را تهدید کند، باید در دکترین خود تغییراتی ایجاد کنیم؟
خروج از معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای
در سال های اخیر دو بار موضوع خروج ایران از معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای مطرح شده است. یک بار در سال 2018، زمانی که تحریم های آمریکا علیه ایران اجرا شد که توسط محمدجواد ظریف پیشنهاد شد و به عنوان اهرم فشار عمل کرد. این روزها دوباره این موضوع از سوی برخی سیاسیون به صورت جدی مطرح می شود. اخیراً علاءالدین بروجردی، نماینده مجلس و رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، موضوع خروج ایران از برجام را مطرح کرده است. به گزارش العالم، وی در پاسخ به سوالی درباره میزان احتمال خروج ایران از معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای در صورت حمله احتمالی رژیم صهیونیستی، گفت: هر اتفاقی ممکن است بیفتد و خروج از برجام ممکن است رخ دهد. معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای، به ویژه در چارچوب مجلس و نمایندگان ملت در دفاع از حریم خصوصی کشور، البته اجرای آن در نهایت نیاز به تصویب قانونی مجلس دارد قانون معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای کشورمان، ما حق خروج از این معاهده را داریم که داوطلبانه به عضویت آن درآمده ایم، در صورتی که این موضوع با منافع ملی ما در تضاد باشد.
وی همچنین به نگرانی آمریکا از خروج ایران از برجام اشاره کرد و گفت: این نگرانی به این دلیل است که مفاد این معاهده تعهد به عدم ساخت سلاح هسته ای است و زمانی که ایران از آن خارج شود این به معنای آن است. که از آن تبعیت نخواهد کرد. “این مورد.”
خروج از معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته ای در ماده 10 این معاهده مقرر شده و مستلزم شرایط خاصی است: «در صورتی که یکی از طرفین معاهده اذعان داشته باشد که حوادث فوق العاده مربوط به موضوع این معاهده، عالی ترین کشور را به خطر انداخته است. منافع کشورش، او این حق را خواهد داشت.» حق اعمال حق خروج از معاهده عدم اشاعه تسلیحات اتمی، حاکمیت ملی خود باید از معاهده خارج شود معاهده و شورای امنیت سازمان ملل متحد باید شامل اخطار فوق باشد. مصوب 22/10/1348 در مجلس شورای ملی ایران نیز در سال 2002 به طور داوطلبانه پروتکل الحاقی به این معاهده را امضا کرد، اما در سال 2019، حدود دو سال پس از خروج ترامپ از این معاهده، برنامه جامع اقدام مشترک و بازسازی آمریکا. تحریم ها از آن برداشته شد.
احیای بازدارندگی
طرفداران تغییر دکترین هسته ای بر این باورند که در نهایت، اگر ایران می خواهد به سمت ساخت سلاح هسته ای حرکت کند، به این دلیل است که توانایی بازدارندگی خود را در مواجهه با تهدیدات خارجی بازیابی می کند. روزنامه اصولگرای جوان در سرمقاله مورخ 12 مهر 1403 می نویسد: «غرب ممکن است با جنبه های دیگر مشکل کنار بیاید، اما نمی تواند باور کند که ایران درگیر غنی سازی است، بلکه شاخه ای از این علم را می گیرد و خلاص می شود از آن!» در این توصیف، شاید بتوان بخشی از تلاش ناموفق غرب برای توقف برنامه هسته ای ایران را با این فرض سنجید. این مشکل بزرگی برای غرب و آمریکا ایجاد خواهد کرد، زیرا موضوع هسته ای ایران را برای همیشه برای آنها یک راز خواهد ماند. ایران که تسلیحات هسته‌ای ندارد، اما «می‌تواند» آنها را در اختیار داشته باشد و این توانایی «در حال حاضر» و «در مقیاس بزرگ» در عین حال، مانند یک کار تحقیقاتی بزرگ با ابعاد وسیع و نمونه‌های آزمایشگاهی فراوان است. . نتیجه چنین چیزی در روزگاری که ما در آن زندگی می کنیم «بازدارندگی» است و برای آینده نیز ثمرات دارد و بدون دسترسی به علوم آینده نمی توان پیش بینی و قضاوت کرد، بلکه محصول بی واسطه و مستقیم است. “بازدارندگی” که به ما کمک می کند در پروژه های علمی آینده خود در این موقعیت پیش برویم.”
تحلیلگران دیگری که از تغییر دکترین هسته ای حمایت می کنند می گویند که قدرت بازدارندگی کنونی ایران که به توان موشکی و نیروهای مقاومت برای دفع تهدیدات اسرائیل متکی است، ناپدید شده است و ایران باید گام دیگری به جلو بردارد.
مخالفان چه می گویند؟
از آنجایی که تغییر دکترین هسته ای کشور به عنوان حرکت به سمت تولید تسلیحات تعبیر می شود، مخالفان این تغییر معتقدند این اقدام با واکنش جامعه جهانی مواجه خواهد شد. احمد زیدآبادی، روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی وی در این باره نوشت: این آهنگی که برخی محافل درباره ضرورت «تغییر دکترین هسته‌ای ایران» منتشر کردند، به دلیل عدم آشنایی کامل با روابط قدرت در خاورمیانه و در سطح بین‌المللی است دکترین هسته ای نه تنها به کوچکترین درجه بازدارندگی منجر می شود، بلکه بحث در این مورد نوعی درخواست حمله نظامی به کشور توسط ائتلاف نظامی قوی و مجهز است؟
صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی وی همچنین چندی پیش در این باره به خبرنگار تلگرامی به نام چندشانه گفت: بسیاری بر این باورند که اگر ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، می‌تواند یک عامل بازدارنده در برابر دشمنان جمهوری اسلامی مانند اسرائیل و آمریکا باشد. آنها دیگر جرات نمی کنند به چپ نگاه کنند. البته برخی از اساتید دانشگاه در حوزه سیاست خارجی چنین دیدگاهی داشته و دارند. ذهن این افراد به دنبال تفکر نظامی در زمینه امنیت است و همیشه به این فکر می کنند که چگونه با آن مقابله کنند یا از پیشروی دشمن جلوگیری کنند. تجربه قرن گذشته نشان داده است که رژیم هایی که وابسته به حمایت مردمی هستند و از حمایت شهروندان خود بهره می برند، نتوانسته اند از طریق سلاح های نظامی و هسته ای به بازدارندگی دست یابند. بلکه آنچه در این جوامع اهرم بازدارندگی می نامیم مبتنی بر سیاست های منطقی و موجه داخلی و خارجی است.
برای اثبات اینکه تسلیحات هسته ای اثر بازدارندگی ندارند، لازم نیست راه دور برویم. اسرائیل خود بین 300 تا 400 کلاهک هسته‌ای دارد و امروز که یادبود 7 اکتبر را گرامی می‌داریم، آیا شهروندان اسرائیلی از نظر امنیت و ثبات در موقعیت خوبی هستند یا زمانی که سلاح هسته‌ای نداشتند، زندگی بهتری داشتند؟ بمب ها؟
